14 Rozdział 2
Według [ 10] „<dokładne oszacowanie Oys jest praktycznie niemożliwe Dlatego wielkość tę zwykle wyznacza się przy zadanych z góry wartościach odkształcenia: = 0,001 (0,1%) lub 0,0005 (0,05%). Odkształcenia w obszarze
sprężystym (S < £ys) znikają bez opóźnienia w chwili odciążenia, soo o [MPa]
Rys. 3. Zmiany liczby Poissona V przy wzroście naprężenia rozciągającego w próbkach stalowych.
W miarę wzrostu obciążenia (er > erys) powstają odkształcenia trwale (plastyczne) £p/, które pozostają i po usunięciu obciążenia, powodując zmiany kształtu ciała. Wykres ćt(£>) znacznie zmienia się ze wzrostem prędkości odkształcenia f[s-1], dlatego na razie zajmujemy się wyłącznie próbami statycznymi (czy ąuasi-statycznymi, tzn. o bardzo małej prędkości). Dla metali technicznych przy prędkości odkształcenia rzędu 10-4-j-10”2 s_l własności mechaniczne, wyznaczone w temperaturach +10-^20°C nie ulegają zmianie, co udowodniły liczne prace doświadczalne [6] na maszynie wytrzymałościowej, zwanej zrywarką.
Gdy badania prowadzono przy stałej prędkości odkształcenia (tzw. „sztywne” obciążenie) na wykresie stali niskowęglowej można zauważyć wyraźny „ząb ciągliwości” (rys. 4b), który wyznacza granicę plastyczności <7ys. Właściwie Cys odpowiada poziomowi naprężenia w obszarze równomiernego odkształcenia (za „zębem”), gdzie krzywa wskazuje ciągły przyrost wydłużenia przy niezmiennej (czasem oscylującej w wąskim przedziale) wartości naprężenia.