9752256940

Na pograniczu pytań medytatywnych, apelujących do aktywności myślowej słuchaczy, a pytań czysto spójnościowych znajduje się dosyć licznie reprezentowana grupa zdań tworzących pomost między przeczytanym opowiadaniem biblijnym a jego wyjaśnieniem lub aktualizacją. Są to wypowiedzi typu Do czego zatem wzywa nas Pan Bóg w dzisiejszym słowie? / Co mówi ten obraz? / Jak to wszystko pojąć? / Jakie więc konkretne wskazania daje nam Pismo święte odczytane przed chwilą? (Maryja 16.12.2005, Węcławski 09.01.2005, KazŚw 88, 94). Takie pytania tworzą, co prawda, formalne przejście do kolejnej fazy homilii, ale jednocześnie dają odbiorcom możliwość indywidualnego zastanowienia się nad przeczytanym opowiadaniem, zanim ksiądz zacznie wyjaśniać, co na jego temat ma zamiar powiedzieć.

Do jakiego stopnia owe pytania będą wezwaniem słuchaczy do współpracy nad analizą tekstów zależy oczywiście od podejścia księdza. Kaznodzieja otwarty na wierzących, kontaktowy, może naprawdę podsycić ciekawość swoich współbraci:

27. Co na ten sam temat powie nam Pan Jezus? Czy znów swoim zwyczajem podniesie poprzeczkę. Bo już do tego przywykliśmy. (KazSw 77)

Suhiectio

Subectio to pozorny dialog, w którym mówca nie wprowadza wirtualnego nadawcy, ani też nie kieruje swoich pytań do audytorium, ale odpytuje jakby sam siebie, odpowiadając także sam na swoje pytania.

Te pytania działają raczej wewnątrztekstowo niż jako nawiązanie kontaktu z wierzącymi. Jerzy Ziomek postrzega je w dużej mierze jako pytania spójnościowe -służą one jako płynne przejście do następującego po nich wywodu, zwracają uwagę na następujące słowa i przez zwiększenie redundancji tekstu pełnią funkcje jego uspójnienia (Ziomek 2000: 225).

Poza tym jednak te pytania również dają słuchaczom możliwość wytchnienia podczas krótkiej pauzy w monologu, ożywiają tekst dzięki zmianie tonacji, i choćby pozornie wzywają do wspólnego rozwiązywania problemu albo do odpowiedzi na zadane pytanie. W odróżnieniu od pytań medytatywnych jednak ksiądz nie zadaje tu pytania, które byłoby dylematem moralnym albo życiowym. Odbiorca nie ma szans dochodzić razem z księdzem do sedna postawionego problemu, ponieważ pytanie wskazuje na fakty, które powinny być znane słuchaczom, albo jest sposobem na