Nauczyciele mówią do dzieci na wiele sposobów. Naukowcy zidentyfikowali 4 ogólne dziedziny wypowiedzi pedagogów - proceduralne (dawanie wskazówek i sterowanie zachowaniem dzieci), informacyjne (stwierdzanie faktów i odpowiadanie na pytania), pochwały i reprymendy oraz pytania (zachęcanie dzieci do rozmowy) (Glickman, Gordon, Ross Gordon 1998).
Zadawanie pytań pełni kluczową rolę w organizowaniu procesu kształcenia i wpływa na sposób, w jaki uczniowie przyswajają informacje przedstawiane i omawiane na lekcji. Od tego jakie pytanie zada nauczyciel zależy jakie procesy myślowe uruchomi jego uczeń.
Zgodnie z tym twierdzeniem można zastanowić się jakie pytania (lub polecenia) będą stymulować poziomy myślenia w przedstawionej wcześniej taksonomii Blooma.
Tabela nr 2 Pytania stymulujące poszczególne poziomy myślenia wg taksonomii Blooma
Pamiętanie |
Są to pytania sprawdzające znajomość podstawowych faktów dotyczących ludzi, miejsc i rzeczy. Sprawdzają czy dzieci przywołują informacje z pamięci lub rozpoznają je. • Wymień bohaterów tej historii. • Gdzie poszedł Czerwony Kapturek? • Podaj nazwę... • Jak ma na imię...? • Opisz... • Ile lat ma...? |
Rozumienie |
Są to pytania sprawdzające rozumienie i pamięć o faktach - dziecko przetwarza informacje (organizuje na własny sposób, zmienia) i je zapamiętuje. Czy dziecko potrafi wyjaśnić to, co już wie? • Dlaczego Złotowłosej najlepiej siedziało się na krzesełku Małego Misia? • Dlaczego zawalił się dom ze słomy? • Wytłumacz swoimi słowami... • Czy mógłbyś wyjaśnić, dlaczego...? |
Stosowanie |
Pytania te sprawdzają czy dziecko potrafi użyć swojej wiedzy do rozwiązywania problemów lub czy jest zdolne do dokonywania uogólnień. Dziecko odkrywa relacje między faktami, uogólnieniami, definicjami, umiejętnościami i wartościami a wiedzę tę wykorzystuje do rozwiązywania problemów. Czy dziecko stosuje techniki i reguły, aby rozwiązać problemy, które mają prawidłowe odpowiedzi? • Co byś zjadła, gdybyś była głodną gąsienicą? • Gdyby Złotowłosa odwiedziła twój dom, jakich rzeczy by prawdopodobnie użyła? |
16