19
1.3.3. Kariotypy świń obojnaczych
Obojnacza budowa układu rozrodczego u świń może odbywać się w obecności kariotypu 38,XX, 38,XY lub 38,XX/38,XY (chimeryzm limfocytamy) [120], Wśród świń o obojnaczej budowie układu rozrodczego stwierdzono rzadki przypadek knura pseudohennafrodytycznego, który posiadał w swoim kariotypie 69% komórek 38,XX i 31% komórek 38,XY oraz trzy samice - dwie wykazywały chimeryzm leukocytamy a trzecia miała kariotyp 38,XX [165],
Chimeryzm leukocytamy diagnozowany jest także u interseksualnych świń o kariotypie 38,XX/38,XY. U świń obecność w krwi dwóch populacji komórek o różnym zestawie chromosomów płciowych jest wskaźnikiem bezpłodności nosicielek, spowodowanej niedorozwojem żeńskich narządów płciowych. Badania anatomiczne takich zwierząt wykazały obecność u samic zawiązków jąder, najądrzy i kanalików nasiennych [124],
Interseksy świń mogą posiadać kariotyp żeński 38,XX, natomiast w fenotypie pojawiają się jądropodobne gonady. Ogólnie charakteryzuje się je jako pseudohermafro-dytyczne samce. Obecność interseksów w stadach hodowlanych waha się od 0,1 do 0,6%, przy czym wynik ten jest prawdopodobnie zaniżony ze względu na trudności w wykrywaniu niektórych defektów płci.
1.3.4. Wpływ niepraw idłowości kariotypu na wyniki ekonomiczne
Nieprawidłowości kariotypu u świń będące przyczyną obniżonej płodności powodują znaczne straty ekonomiczne. Użytkowanie jednego knura obarczonego transloka-cją wzajemną w inseminacji może powodować straty, szacowane w różnych krajach, od 6000 do 25000 USD. Jednakże koszty globalne są znacznie wyższe, gdyż należałoby uwzględnić okres użytkowania potomstwa tego knura [123,142],
Rezultaty kalkulacji ekonomicznych przeprowadzonych w krajach, gdzie obowiązują już centralne systemy kontroli cytogenetycznej, sugerują konieczność wprow adzenia oceny kariotypu jako dodatkowego kryterium selekcji, uwzględnianego w krajowym systemie doskonalenia trzody chlewnej oraz objęcia krajowym systemem kontroli cytogenetycznej grupy knurów zarodowych wykazujących tendencję do produkcji miotów o niższej liczebności prosiąt, a także eliminacji z hodowli zarodowej osobników obarczonych aberracjami chromosomowymi. Czasochłonność oceny kariotypu świń, opartej na precyzyjnych i niejednokrotnie drogich technikach, przekracza możliwości poddania analizie cytogenetycznej wszystkich knurów i loch przeznaczonych do rozrodu. Ze w zględu na te trudności oceną kariotypu proponuje się objąć knury zarodów e produkujące średnio mniej niż 8 prosiąt w kolejnych miotach (nie mniej niż 6 miotów) oraz lochy zarodowe dające w 3 kolejnych miotach o 30% prosiąt mniej niż średnia rasy.
1.4. Cel pracy
Doskonalenie cech rozrodczych loch, które należą do cech charaktery zujących się niskimi wskaźnikami odziedziczalności, wymaga poznania wpływu genotypu określonych genów na wyniki użytkowości rozpłodowej.
Celem niniejszej pracy jest:
- identyfikacja polimorfizmu fragmentów genów RYR1, ESR, CYP21, IGF1R, jak również polimorfizmu chromosomów i struktur polimorficznych występujących w kariotypie świń.