poszukiwały źródeł i mechanizmów jej powstawania. Dyskusje o wartości pozwalają na wyciągnięcie kilku, ciekawych z punktu widzenia wyceny nieruchomości wniosków:
- w rozważaniach często podkreślano wyjątkowy charakter wartości ziemi, jako dobra rzadkiego. Dla takich dóbr wartości nie można analizować na podstawie kosztów produkcji,
- wartość bierze swój początek w przyszłości a nie w przeszłości, zależy bowiem od zapotrzebowania na dobro, czyli użyteczności tego dobra. Tym samym odrzucono teorie wartości opartą na koszcie produkcji, który dotyczy przeszłości,
- wartość ma charakter względny,
- wartość ma charakter chwilowy, podlega ciągłym zmianom
- odróżniono aspekty subiektywne i obiektywne wartości. Ciągła zmiana wartości subiektywnych prowadzi do zmiany wartości rynkowej, czyli wartości obiektywizującej rynek,
- poziom wartości zależy od oddziaływania strony popytowej i podażowej. Im krótszy okres, tym większa jest rola popytu, im dłuższy okres, wzrasta rola podaży.
Warto zaznaczyć, ze metodyka wyceny uznała dorobek myśli ekonomicznej akceptując prawa ekonomiczne ( m. in. prawo popytu i podaży) a także tworząc tzw. zasady wyceny3, m.in.:
- wyjątkowy charakter ziemi, jako dobra rzadkiego nakazuje poszukiwania najkorzystniejszego jej wykorzystania. W metodyce wyceny znalazło to odwzorowanie w tzw. zasadzie równowagi wewnętrznej, zasadzie, która nakazuje porównanie wartości nieruchomości gruntowej niezabudowanej z wartością nieruchomości zabudowanej,
- zrozumienie, że wartość bierze swój początek w przyszłości a nie w przeszłości stanowi podstawę tzw. zasady antycypacji, która nakazuje konieczność odwzorowania oczekiwań inwestorów, kupujących przyszłe korzyści, jakie przyniesie posiadanie nieruchomości,
- względny charakter wartości stanowi podstawę wyróżnienia zasady substytucji a także zasadę równowagi zewnętrznej, zasadę wpływu czynników zewnętrznych na poziom wartości oraz zasadę kosztu alternatywnego
- chwilowy charakter wartości stanowi istotną przyczynę wyróżnienia zasady zmiany i zasady konkurencji.
Wyróżnienie wartości obiektywnej pozwoliło zdefiniować wartość rynkową jako najbardziej prawdopodobną cenę, czyli najczęściej występującą, odwzorowującą dominujące zachowania uczestników rynku. Ponieważ wartość 3 Teoretycy wartości nieruchomości wyróżnili trzy prawa ekonomiczne i 15 ekonomicznych zasad wyceny. Por. J. Cannone i inni, op. cit.
12
Studia i Materiały Towarzystwa Naukowego Nieruchomości - vol. 20 nr 2 2012