takie określenie przyjąć się daje: głównym tu bowiem składnikiem definicji jest antologja. Inaczej wszakże rzecz się ma, gdy ta sama „Lira Polska" występuje w dziale literatury polskiej pod sygnaturą
891.85 1:082. Tu pojęcie antologji jest czysto formalnem i dalszo-planowem, tu więc pojęcie to określać należy, nie liczba klasyfikacyjną główną, ale odpowiednim poddziałem f o r m y i samą sygnaturę pisać:
891.85 1(082).
Najogólniejszym zresztą zasadom układu dziesiętnego, jako takiego, uchybia np. w Katalogu sygnatura 9-13.8 1791, V. 3 . Prze
cież w układzie dziesiętnym liczba rzymska jest herezją; w danym zaś wypadku i piątka arabska byłaby nie na miejscu. Liczby miesięcy i dni w miesiącu, jeżeli są jednocyfrowe, należy poprzedzać zerami: inaczej dziesiętnie dat we właściwcm ich następstwie nie możnaby uszeregować; dla tej samej przyczyny dopełniamy zerami wypis lat poniżej tysiącznego. Znak więc podany wyżej pisać należy 9 (438) -1791.05.03 . Zauważyć tu potrzeba nadto, iż • 19 nie oznacza 19-go, ale 20-te stulecie, i że nie wolno pozwalać sobie na takie skrócenia jak «1830 31", ale pisać się powinno < 1830 : 1831 , gdyż znak
w poddziałach chronologicznych oznacza starożytność lub lata przed N. Chr. Ścisłe przestrzeganie znaków, np. niezamieniauic kropek na przecinki, pierwszorzędną ma wagę w systemie.
Ani sposobu w krótkim sprawozdawczym artykule pomieścić tych uwag, które nastręcza Katalog. Niejedno jeszcze jest w nim błędem |np. sygnatura 331:63:943.8 19» zamiast 331:63(438) 18 |; niejedno ja sam tylko osobiście pojmowałbym inaczej |np. pisałbym 05; 2
Wilno) zamiast 05 (47.67).] Czas i doświadczenie swego tu nie omieszkają dorzucić. System dziesiętny, w założeniach swoich niesłychanie prosty, a w stosowaniu podatny, wymaga wszakże od stosujących go zwłaszcza dużego obycia się w życiu i wyrobienia ręki, niby muzyka klasyczna — osłuchania. Łatwo bardzo przez niewniknięcie w szczegół jakiś rzecz skomplikować i zaciemnić. Przedewszystkiem zaś z uwagi nigdy tracić nie należy, iż. posuwanie się w głąb’ i gąszcz rubr\k klasyfikacyjnych zawsze miarkowane być winno istotną potrzebą, że najzawilsza sygnatura jasną się staje w odczytaniu i do zbudowania łatwą, jeżeli powstała na miejscu i w okolicznościach właściwych; w przeciwnym razie będzie często balastem, a czasem hieroglifem.
Te kilka słów, poświęconych Katalogowi Centnerszwera, który jako pierwszą próbę u nas stosowania w księgarstwie układu dziesiętnego z zupełnem witam uznaniem, zamykam drobną praktyczną radą, na doświadczeniu własnem opartą. Czy nie byłoby korzystniej sygnatury złożone wypisywać w ten sposób, aby z nich widocznie wydzie-