M. Madejski: Przystępność kategorii interpretacyjnej. 227
Po zakończeniu przesłuchania uczestnicy są proszeni o wypełnienie arkusza, w którym na 11-punktowej liniowej skali (0—10) zaznaczają znakiem „x”:
— na ile, ich zdaniem, świadek jest przekonany o tym, o czym zeznaje,
— na ile, ich zdaniem, świadek przekazuje adekwatną ilość informacji (tu bieguny skali oznaczają skrajnie zbyt małą informacyjność (0) oraz skrajnie przesadne wysycenie zeznań szczegółami (0), zaś środek skali optymalną z punktu widzenia wiarygodności ilość informacji (10)).
W analizie tego kontinuum środek punktujemy jako 10, a odchylenie
w każdą stronę zmienia wartość o 2, natomiast w przypadku wszystkich innych skal lewy biegun punktujemy jako 0, prawy zaś jako 10.
— na ile świadek mówi na temat, czyli skupia się na kryminalnym aspekcie zdarzenia,
— na ile świadek stara się nadawać swej wypowiedzi formę zrozumiałą dla odbiorcy,
— stopień wiarygodności osoby świadka,
— stopień wiarygodności zeznań świadka.
Świadek jest przekonany o tym, o czym mówi
Świadek nie jest przekonany o tym, o czym mówi
I-----
Świadek podaje Świadek podaje Świadek podaje
ewidentnie zbyt mało adekwatną ilość ewidentnie zbyt wiele
informacji informacji informacji
l—i i i-1—i—i—i
Świadek ewidentnie odbiega od tematu przesłuchania
Świadek nie odbiega od tematu przesłuchania
Świadek wypowiada się od w sposób niejasny
Świadek wypowiada się jasno
_____I
I_i___
Analiza eksperymentu ogniskuje się wobec wykrycia różnic pomiędzy postrzeganym przestrzeganiem reguł konwersacyjnych i stopniem przypisywanej wiarygodności w grupie osób o zaktywizowanej kategorii moralnej lub sprawnościowej.
15*