M. Madejski: Przystępność kategorii interpretacyjnej. 223
emocjonalnie angażujących zachowań cudzych i własnych (Wojciszke, 1994).
Konwersacja jest pewnym rodzajem ludzkiej współpracy, o której prawidłowym przebiegu decyduje racjonalność i przewidywalność uczestników. Przewidywalność oznacza istnienie reguł. Wyróżnia się następujące reguły konwersacyjne: regułę prawdziwości, regułę informacyjności, regułę rzeczowości i regułę organizacji (Tokarz, 2006).
Materiały
W eksperymencie uczestniczy grupa studentów (ok. 30 osób); badanie będzie miało charakter grupowy.
Matryce i arkusze odpowiedzi testu Ravena (w ilości połowy uczestników eksperymentu).
Kwestionariusz z otwartymi pytaniami aktywizującymi kategorie moralne. W kwestionariuszu prosi się o jak najszersze wypowiedzenia na następujące tematy:
1. Jaka jest Twoja postawa wobec wyjazdu do pracy za granicę po ukończeniu studiów?
2. Czy są sytuacje, w których dałbyś łapówkę?
3. Co sądzisz o „ściąganiu” filmów; muzyki i innych dóbr intelektualnych z internetu?
4. Opisz swoje stanowisko wobec eutanazji.
5. Czy uważasz, że powinno się pytać najbliższą rodzinę potencjalnego dawcy przeszczepu o zgodę? Uzasadnij swoją odpowiedź.
6. Opisz swoje myślenie w kwestii, czy skupić się na karierze zawodowej czy życiu rodzinnym?
7. Czy jesteś zwolennikiem czy przeciwnikiem kary śmierci? Odpowiedź uzasadnij.
8. Jakie są inne Twoje życiowe dylematy moralne? Opisz je.
Pomieszczenie, w którym będzie się odbywał eksperyment, musi zapewniać dobrą widoczność i słyszalność dla wszystkich badanych obserwujących eksperymentatora.
Eksperymentator (przesłuchujący) i jego pomocnik (świadek) z precyzyjnie wyuczonymi rolami.
Przebieg eksperymentu
Eksperymentator prosi połowę studentów o wypełnienie kwestionariusza postaw moralnych, który jest przeprowadzany na prośbę zaprzyjaźnionego uniwersytetu. Przy grupie 30 osób eksperymentator stwierdza, że ma jeszcze 15 ostatnich kwestionariuszy, które należy wypełnić. Pozostałe osoby