61
bawarskiego Karola Alberta - w r. 1737 przewyższał najbardziej wówczas cenionego we Włoszech tenora Givannicgo Paitę, górował też muzykalnością nad słynnymi kastratami Giovannim Carestinim i Fcliccm Salimbenim (zob. G. Roberti, op. cit., s. 710).
25 Zob. B. Croce, op. cit., s. 341-3. Według Fryderyka Krystiana, obsada była niemal taka sama jak w Le nozze cliAmore e di Psiche, nic występowała jedynie Peruzzi.
26 Choć cechy mclo-rytmicznc mazura obecne były w muzyce polskiej już w XVII w., to za pierwsze świadectwo użycia nazwy „mazur” uważany był dotąd traktat J. Riepcla, Anfangsgriindezur musicalischen Setzkunst [...]. Erstes Capital De Rythmopeia, Oder von der Tactordnung, Regensburg und Wicn 1752, s. 50.
27 Wystąpili w niej: Laura Monti, Antonia Colasanti zwana La Falcgnamina, Francesco Ciampi, Giacomo D’Ambrosio, Girolamo Piano i Gioacchino Corrado. Zob. F. dc Filippis i R. Arncsc, op. cit., s. 27.
2^ Antonio Bcsozzi (1714-1781), syn, bratanek i ojciec słynnych oboistów. Według G. Salvctticgo (hasło: Besozzi, w: New Grove’s Dictionary..., vol. 2, s. 659), w Neapolu działał jedynie do r. 1734. Z dzienników Fryderyka Krystiana widać jednak, że jeszcze w r. 1738 Besozzi był członkiem kapeli Karola III. Oficjalny angaż dworu polsko-saskiego nosi datę 2 października 1739. W Dreźnie Besozzi działał 1739-57 i 1759-74. O szczegółach „transferu” A. Besozziego z dworu neapolitańskiego na dwór polsko-saski informuje ożywiona korespondencja, jaką w tej sprawie prowadzili Wackerbarth i minister H. von Briihl, zob. Aneks II, 2.
29 Zob. Aneks 11,1. W wyniku interwencji Wackcrbartha, który prawdopodobnie realizował wolę królewicza, Horn wysłany został później do Turynu na naukę u G. B. Somisa, zob. Aneks I, doniesienie z 30 kwietnia 1740.
30 Zob. M. Perz Materiały do dziejów muzyki i opery na dworze Stanisława Mateusza Rzewuskiego w: Opera w dawnej Polsce na dworze Władysława /V / królów saskich, red. J. Lcwański, Wrocław 1973 oraz A. ŻórawskaWitkowska, Giovanni Antonio Ricieri w Polsce, w: Recepcja wzorów włoskich w polskiej kulturze muzycznej. Czasy saskie, Prace Zakładu Powszechnej Historii Muzyki, z. 1 Warszawa 1991 Instytut Muzykologii UW.
31 A. ŻórawskaWitkowska, Kapela polska...
32 Premiera pierwszej wersji opery pt. Ti to Vespasiano odbyła się 24 września 1735 w Pcsaro, druga wersja opery pt. La clemenza di Tito zaprezentowana została 17 stycznia 1738 w Dreźnie, w Neapolu zaś wykonano trzecią wersję dzieła, ze zmianami wprowadzonymi przez Antonia Palellę (B. Croce, op. cit., s. 343). Fryderyk Krystian dobrze znał drezdeński spektakl, uczestniczył bowiem nic tylko w jego premierze, ale także w próbach (SAD, Hausarchiv Friedrich Christian Nr 261 Journaitx 1732-1738).
33 M. Fiirstcnau (op. cit., s. 233) podaje, że Domcnico La lii zadedykował tę operę Fryderykowi Krystianowi. Królewicz nic był jednak obecny podczas jej premiery w Wenecji.
34 Odstępując Augustowi III oboistę Antonia Besozziego, Karol III pragnął jednocześnie uzyskać zgodę teścia na sezonową obecność Faustyny Bordoni i Johanna Adolfa Hasscgo w Neapolu. Okoliczności nieudanych zabiegów przedstawia korespondencja zamieszczona w Aneksie II, 2.
35 Sachsischc Landesbibliothck Drcsdcn, ms. P. 210 Descriptio Romae Novae et Antiąuae [...] aJosepho WilczyńskiSept. 1738.
36 Domcnico Annibali (ok. 1705-1779 lub później) na polsko-saskim dworze działał 1729-1764; Nicolo Pasqualini w r. 1743 wyemigrował do Anglii, zm. 1757 w Edynburgu, Ch. dc Brosscs (op. cit., vol. II s. 362, 580) stawiał go w jednym rzędzie z Tartinim i Yeracinim; o Florido brak informacji.