120137602

42 ARTYKUŁY

z nich w istocie nie stać na samodzielne prowadzenie doboru książek. Należałoby zatem kształtować w nich silniejsze zaangażowanie w pracę oświatową i rozmaite umiejętności praktyczne, zachęcać do bardziej emocjonalnego stosunku wobec rozpowszechnianej literatury. Przynajmniej po części będzie to wiodło w kierunku bibliotekarstwa motywowanego ideologicznie, bibliotekarzy zaś wiązało ze społecznością lokalną, obarczając ich obowiązkiem identyfikacji z jej potrzebami i tradycjami porozumiewania się⁷.

Podstawowa mniejszość kulturowa Danii, grupy gastarbeiterów różnych narodowości również mają zapewnioną pewną opiekę bibliotek duńskich. W zamieszkanych przez nich dzielnicach rozprowadzane są ulotki wzywające do wizyty w bezpłatnej wypożyczalni, gdzie gromadzone są książki i gazety w językach duńskim, arabskim, fińskim, greckim, serb-sko-chorwaćkim, tureckim i urdu, obowiązuje bowiem zasada, by imigrant w pierwszej kolejności zacieśniał kontakt z mową ojczystą. Czekają nań również materiały do nauki duńskiego i angielskiego. Książki polskie widzieliśmy w Kopenhadze i Aarhus, gdzie znajdują się skupiska polskiej emigracji W Skagen znaleźliśmy również nieco polskich wydawnictw dla marynarzy i turystów, rosyjskich — dla marynarzy oraz duży zbiór pozycji szwedzkich, angielskich, francuskich i niemieckich — z tego samego, rzecz jasna, powodu, z którego miasto obfituje w hotele i kempingi

Państwowy Urząd Biblioteczny stoi na czele sieci obejmującej Zelandię i Jutlandię; Grenlandia natomiast posiada własną niezależną organizację sieci bibliotecznej. Od 1973 r. biblioteki naukowe i specjalne podlegające odpowiednim ministerstwom pod względem metodyki korzystają również z opieki Państwowego Urzędu Bibliotecznego.

Tendencje do centralizacji spraw bibliotecznych w Danii znalazły wyraz w powołaniu specjalnych organizacji, takich jak np. Centralne Biuro Biblioteczne (Bibliotekscentralen, Danish Library Bureau). Jest ono wydawcą bieżącej bibliografii narodowej, a ponadto ma charakter instytucji usługowej dla sieci bibliotecznej. Przygotowuje propozycje zakupu dla wszystkich rodzajów bibliotek na podstawie zapowiedzi wydawniczych. Biblioteki otrzymują więc z Bibliotekscentralen bibliografię prospektywną wraz ze specjalnie w tym celu przygotowanymi recenzjami wszystkich pozycji oraz formularzami zamówień. Recenzenci pracujący dla Bibliotekscentralen mają 10 dni na ocenę książki i podobno robią to w sposób wysoce zrutynizowany. Po dokonaniu wyboru biblioteka przysyła zamówienie również do Bibliotekscentralen, która sprowadza książki w odpowiedniej liczbie z drukarni, jeszcze w arkuszach. W introliga-torni, która stanowi autonomiczny dział Biura (Inbindingscentralen, Book-binding Centre) przygotowuje się książki dla bibliotek, a więc tnie się

^f Por. o problemach tożsamości kulturalnej bibliotekarzy; W. Węhrstein Biblioteki Q kultura. „Bibliotekarz" *977 ĄĄ nr 4 s. 97-100,