1313878527

2. MORFOLOGIA GLEB. CECHY MORFOLOGICZNE GLEB: BUDOWA PROFILU, MIĄŻSZOŚĆ, BARWA, STRUKTURA, UKŁAD, KONKRECJE GLEBOWE

Morfologią gleb nazywa się zespół cech profilu glebowego możliwych do wyróżnienia za pomocą zmysłów (wzroku i dotyku). Jest to również dział gleboznawstwa zajmujący się opisem zewnętrznych cech profilu glebowego.

Cechy, które są obiektem badań morfologii kształtują się w glebie w wyniku fizycznych i chemicznych przeobrażeń jej mineralnego bądź organicznego tworzywa, a przede wszystkim skały macierzystej. Wspomniane przeobrażenia zachodzą pod wpływem czynników glebotwórczych (biotycznych - rośliny, zwierzęta, mikroorganizmy i abiotycznych - klimat, rzeźba terenu, właściwości skały macierzystej, czas, zabiegi agrotechniczne).

Do cech morfologicznych gleby zalicza się budowę profilu, miąższość, barwę, strukturę, układ i konkrecje.

Zapoznanie się z morfologią stanowi zasadniczą część gleboznawczych badań terenowych. Na jej podstawie można określić wiele fizycznych, chemicznych, biologicznych właściwości gleb, ich stanowisko w systematyce, a także wartość lasotwórczą, czy też rolniczą.

2.1.    Profil glebowy

Profilem glebowym nazywa się pionowy przekrój przez wszystkie poziomy glebowe (genetyczne) od powierzchni gleby do skały macierzystej.

Powstaje on pod wpływem przemian powierzchniowej warstwy litosfery przez czynniki glebotwórcze (klimat, mikroorganizmy, właściwości skały macierzystej, rzeźbę terenu, rośliny, zabiegi agrotechniczne, zwierzęta). Przemiany te powodują zróżnicowanie profilu glebowego na szereg poziomów genetycznych. Rodzaj i układ tych poziomów w profilu glebowym oraz sposób ich wzajemnego kontaktu są charakterystyczne dla poszczególnych typów i podtypów gleb. Poziomy genetyczne wydzielone w klasyfikacjach przyrodniczych (m.in. klasyfikacji Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego) odpowiadają w ujęciu międzynarodowym poziomom diagnostycznym, ponieważ stanowią podstawowe kryterium w typologii gleb.

2.2.    Poziomy genetyczne

Poziom genetyczny (glebowy) jest to mineralna, mineralno-organiczna lub organiczna część profilu glebowego, w miarę równoległa do powierzchni gleby, odróżniająca się od poziomów

5