„Kreatywni
dzień" - scenariusz lekcji wychowawczej
Podstawowa wersja scenariusza przygotowana została z myślą o jego realizacji w ramach jednej lekcji wychowawczej (45 min.) ze średniej wielkości klasą. Niemniej jednak, aby wyczerpać temat i dobrze przygotować uczniów do twórczego działania zachęcamy do wykorzystania dwóch godzin lekcyjnych na pracę z uczniami (można w tym celu wykorzystać „zastępstwo")- Dla nauczycieli, którzy wybiorą ten wariant przygotowano dodatkowe ćwiczenia zawarte w zakładkach „Podnosimy poprzeczkę!". Z drugiej strony doświadczenie pokazuje, że istnieją klasy bardzo aktywne, „rozgadane" lub po prostu bardzo liczne, z którymi każde ćwiczenie zabiera nieco więcej czasu. Dla wychowawców takich zespołów przygotowano propozycje krótszych ćwiczeń, zawarte w zakładkach „Oszczędzamy czas!".
Scenariusz przygotowano w dwóch wersjach: jeden dla uczniów szkół gimnazjalnych, drugi dla uczniów szkół średnich. W pierwszej wersji scenariusza zaproponowano nieco prostsze ćwiczenia wymagające mniejszego zaawansowania w posługiwaniu się abstrakcyjnymi formami myślenia. Niemniej jednak zapewne istnieją klasy gimnazjalne, „obyte" z treningiem twórczości i aktywnymi metodami pracy, którym swobodnie można zaproponować wybrane ćwiczenia ze scenariusza „dla licealistów". Z drugiej strony początkującym uczniom szkół ponadgimnazjalnych, którzy nie mają dużego doświadczenia w ćwiczeniu własnego umysłu i kreatywności, łatwiej będzie rozpocząć tę przygodę od ćwiczeń zawartych w pierwszych scenariuszu. Oba scenariusze mają ten sam układ: każdy zawiera trzy bloki (wprowadzenie, dyskusję o kreatywności i podsumowanie o warunkach twórczego działania); struktura ćwiczeń i sposób wprowadzania instrukcji jest bardzo podobny. Dzięki temu wychowawca, najlepiej znający własną klasę, może skomponować swój własny scenariusz, wybierając odpowiednie ćwiczenia z obu wersji scenariusza.
Tak jak zaznaczono we wstępie, rola prowadzącego w zajęciach opartych na aktywnych metodach pracy skupia się na budowaniu odpowiedniej atmosfery, proponowaniu i monitorowaniu ćwiczeń oraz moderowaniu dyskusji. Niemniej jednak, dla powodzenia zajęć niezwykle istotne znaczenie mają również modelowanie odpowiednich zachowań oraz wspieranie i motywowanie uczniów do działania. W ramach modelowania zachowań warto, aby nauczyciel wziął udział w ćwiczeniach wprowadzających, pokazując na własnych przykładzie twórcze rozwiązania, zaangażowanie i spontaniczność. Aby wspierać i motywować uczniów, warto nagradzać uwagą i pochwałą pomysły uczniów, nie tylko te najlepsze i najbardziej oryginalne, ale też te będące efektem przełamania impasu czy pokonania osobistych barier przez nieśmiałych uczniów.
4