38 i Andrzej Szlęk
r
Z punktu widzenia praktyki spalania najistotniejszą wielkością, decydującą o wartości straty chemicznej w produktach stałych (żużlu), jest stopień wypalenia paliwa. Można go zdefiniować jako energię chemiczną wyzwoloną w procesie spalania odniesioną do początkowej energii chemicznej paliwa. W praktyce, poza nielicznymi przypadkami, jedyną substancją palną, która wysypuje w znaczących ilościach w stałych produktach spalania, jest pierwiastek węgiel. Stopień wypalenia pierwiastka węgla zdefiniować można jako masę pierwiastka węgla, która uległa spaleniu odniesioną do masy pierwiastka węgla zawartej początkowo w paliwie. Stopień ten można określić na podstawie bilansu pierwiastka węgla oraz azotu. Zakładając, że w spalinach jedynymi związkami zawierającymi istotne ilości pierwiastka węgla jest dwutlenek węgla oraz tlenek węgla, zapisać można następujące równanie bilansu pierwiastka węgla:
d/n
([C(h] + [CO]) , (7.4)
w którym:
^ - szybkość ubytku pierwiastka węgla, kmol/s, ńss - strumień spalin suchych, kmol/s,
[i] - stężenie i-tego składnika w spalinach suchych, %.
Zakładając z kolei, że ilość azotu zawartego w paliwie jest znikoma w porównaniu z ilością azotu dostarczanego w powietrzu spalania oraz że jedynym związkiem, w którym w istotnych ilościach występuje azot w spalinach, jest azot cząsteczkowy, zapisać można następujące równanie bilansu azotu:
0.79ń„ =
ł
(7.5)
Wyniki badań eksperymentalnych
przy czym ńa oznacza strumień powietrza wyrażony w kmol/s. Wykorzystując ponadto warunek sumy udziałów spalin suchych
równanie (7.5) zapisać można następująco.
0.79ń0 = ń3S (1 - [COi] - [CO] - [02])
Podstawiając (7.4) do (7.7) otrzymuje się ostatecznie następujące równanie:
dnc [CO 2] + [CO] (7 ^
dr ~ 0 T^[C02] - [CO] - [Od ’
w którym wszystkie wielkości są oczywiście funkcjami czasu. Całkując równanie (7.8) od początku procesu spalania do danej chwili r, otrzymuje się ilość pierwiastka węgla, który uległ spaleniu w tym czasie:
Zdefiniowany uprzednio stopień wypalenia pierwiastka węgla otrzymuje się ostatecznie dzieląc równanie (7.9) przez ilość węgla znajdującego się początkowo w próbce nc>t, która jest znana na podstawie analizy elementarnej
węgla:
Zależność x{t) wyznaczoną dla badanego paliwa przy prędkości napływu powietrza wa = 0,22m/s przedstawia rys.7.7. Można zauważyć, ze początkowo zależność x{t) jest liniowa, co odpowiada fazie propagacji frontu spalania, natomiast później przybiera kształt krzywej asymptotycznej. Końcowa różnica 1 - *(00) chaiakteryzuje tę część pierwiastka węgla, która pozostała
w żużlu po zakończeniu procesu spalania.
Funkcja x(t) ma duże znaczenie praktyczne, gdyż pozwala określić ilość
pierwiastka, który nie uległ spaleniu w funkcji czasu spalania. Czas spalania