i współzależności w skali całego świata, wyrażający się w gęstej sieci przecinających granice relacji...”.
Definicja ta, opisując obiektywny charakter globalizacji oraz wskazując na cechy wspólne procesom globalizacji, ukazuje jedynie jej wymiar ilościowy. Jednakże biorąc pod uwagę współczesne badania nad zjawiskiem globalizacji, należy rozpatrywać także wymiar zmian jakościowych analizowanych w kontekście funkcjonowania cywilizacji ludzkiej1. Takie cechy procesów globalizacji jak kompresja czasu i przestrzeni, transgraniczny charakter oraz jednoczesne występowanie na poziomie wewnątrzpaństwowym i międzynarodowym przyczyniają się do przewartościowania dotychczasowej wizji funkcjonowania społeczeństw. Wymiar jakościowy procesów globalizacji obejmuje zmiany strukturalne, związane z funkcjonowaniem społeczności międzynarodowych, tworząc globalny kontekst funkcjonowania państw, organizacji międzynarodowych oraz innych podmiotów tych procesów.
A. Zaorska2 stwierdza, że „...globalizacja polega na długofalowym integrowaniu działalności na poziomie gospodarek, przemysłów oraz przedsiębiorstw ponad granicami państw, dzięki rozszerzaniu, pogłębianiu oraz intensyfikowaniu różnego rodzaju powiązań handlowych, inwestycyjnych, kooperacyjnych i informacyjnych, co prowadzi do tworzenia współzależnego systemu ekonomicznego w skali światowej, czyli globalnej gospodarki...". Powyższa definicja ujmuje globalizację jako długofalowy proces umiędzynarodowienia działalności gospodarczej oraz akcentuje znaczenie mechanizmu integracji, polegającego na scalaniu geograficznie rozproszonych działań ekonomicznych w system o skali globalnej. Autorka ta wyodrębnia integrację3: rynkową, instytucjonalną oraz korporacyjną.
Zdaniem J. Rymarczyka4 globalizacja bywa definiowana jako wyższy etap umiędzynarodowienia, prowadzący do traktowania świata jako jednego rynku wskutek niezwykłego wzrostu rozmiarów i intensywności powiązań pomiędzy krajami świata, opartych na przepływach kapitału, technologii, towarów, usług i ludzi. Umiędzynarodowienie interpretowane jest jako proces fazowy, polegający na rozwoju przedsiębiorstwa narodowego poprzez międzynarodowe aż do światowego. Według tego autora przedsiębiorstwo jednak nie zawsze musi przechodzić stopniowo kolejne etapy, bowiem proces umiędzynarodowienia może odbywać się albo ewolucyjnie albo skokowo.
12
Szerzej w: Pietraś M., Globalizacja jako proces zmiany społeczności międzynarodowej, [w:] Oblicza procesów globalizacji, Pietraś M„ (red.). Lublin 2002, s. 35 i n.
Zaorska A., Korporacje transnarodowe, Przemiany, oddziaływania, wyzwania. Warszawa 2007, s. 17.
Ibidem, s. 18.
Rymarczyk J., Internacjonalizacja i globalizacja przedsiębiorstwa. Warszawa 2004, s. 19.