1588093923

16 Zenon Ślusarczyk, Cezary Tomasz Szyjko

administracji samorządowej, która odpowiada za wiele spraw, które w innych państwach europejskich należą do kompetencji rządu, np. za funkcjonowanie miejscowej policji i szkolnictwa. Przewodniczący samorządów lokalnych wybierani są przez rady lokalne w wyborach pośrednich. Funkcje te obejmują najczęściej liderzy zwycięskich ugrupowań wyborczych — kandydaci rekomendowani są przez ogólnokrajowe partie polityczne.

W większości kraju dominuje dwuszczeblowy samorząd lokalny — hrabstw i dystryktów. Hrabstwa odpowiedzialne są m.in. za planowanie strategicznego rozwoju, szkolnictwo, policję, straż pożarną i świadczenia społeczne. Dystrykty wykonują funkcje o charakterze typowo lokalnym, związane z ochroną środowiska, opieką zdrowotną, mieszkalnictwem, gospodarką odpadami itp.³⁴

5.2. Francuski system administracji

System administracji publicznej kształtowany był we Francji od czasów napoleońskich. Składają się na niego takie organy centralne i urzędy, jak: Rada Ministrów, Rada Stanu, Izba Obrachunkowa, urząd prefekta i tzw. wielkie korpusy służby cywilnej. Zgodnie z obecną konstytucją we Francji funkcjonuje system parlamentarny. Posiada on jednak cechę specyficzną, a mianowicie szczególną rolę prezydenta, który jest najwyższym organem władzy wykonawczej. Prezydent wybierany jest w głosowaniu powszechnym, tak jak parlament.

Władzę wykonawczą sprawuje także rząd na czele z premierem. Funkcjonuje więc swoista dwuwładza wykonawcza. Prezydent posiada szczególne uprawnienia w zakresie polityki obronnej i zagranicznej, natomiast Rada Ministrów, której przewodniczy premier mianowany przez prezydenta, kieruje pozostałymi działami administracji. Rząd składa się z ministrów i sekretarzy stanu. Praktyką jest, iż rząd nie podejmuje decyzji wiążących bez obecności prezydenta, który ma wpływ na jego bieżącą działalność. Kluczową rolę w systemie centralnej administracji francuskiej odgrywa Sekretarz Generalny Gabinetu Premiera. Szefowie poszczególnych departamentów w ministerstwach podlegają ministrom. Specyficzną rolę odgrywają tzw. urzędy ministrów, mające charakter doradczo-ekspercki, które spełniają zarówno funkcje polityczne, jak i administracyjne. W skład takich urzędów wchodzi 3-5 członków, w zdecydowanej większości wywodzących się ze służb cywilnych³⁵.

Na szczeblu administracji terytorialnej ważną rolę odgrywa prefekt zapewniający trwałość mechanizmów ustrojowych państwa. Jest on przedstawicielem rządu w terenie (region, departament) i kieruje działalnością większości urzędników państwowych w tych jednostkach oraz stoi na straży legalności działań władz samorządowych. Ponadto realizuje politykę państwa w regionie i departamencie oraz dba o zgodność działań administracji samorządowej z kierunkami polityki państwowej. System administracji s. 42-43; P. Bartczak, 2001/2002: Instytucje pozaministerialne w Wielkiej Brytanii, „Służba Cywilna”, nr 3.

³⁴    Patrz: Administracja publiczna, 2003: op.cit., s. 65-67; T. Kaczmarek, 2005: op.cit.

³⁵    Patrz: Administracja i polityka. Wprowadzenie, 1999: op. cit., s. 44-45; Administracja publiczna, 2003: op. cit., s. 69-70; E. Zieliński, I. Bokszczanin, 2003: op. cit.; E. Gdulewicz, 2000: System konstytucyjny Francji, Warszawa.