1650026023

442. 1934 - PRZEGLĄD TECHNICZNY

3)    w 800—900“ różnicy pomiędzy Cr-Ni a Cr-Co niema;

4]    co do wydłużenia, to stale te można podzielić na 2 grupy; a) w których wydłużenie rośnie z temperaturą; Cr-Co i Cr-Si; b) stale Ni-Cr i Ni-Cr-W, w których wydłużenie z temperaturą ma-

Dr. Ini. W. ŻENCZYKOWSKI

Przednia zaprawa m

Zaprawa jest dotychczas w wielu krajach upośledzonym materjałem budowlanym; przygotowuje się ją i stosuje w budownictwie często na podstawie wiadomości, znanych już w starożytnym Rzymie. Niektórzy technicy twierdzą, że zaprawę dawniej lepiej umiano przygotowywać, niż teraz, a więc wobec tego wszelkie inowacje są zbędne; pogląd swój motywują bardzo dużą wytrzymałością murów w starych budowlach. Rzeczywiście, znane są zamki, np. w Czersku, gdzie zaprawa w spoinach (zawierająca przymieszki hydrauliczne) jest twarda jak kamień, ale również w wielu dawnych budowlach zaprawa uległa tak wielkiemu zniszczeniu, że należało wykonać szereg kosztownych robót remontowych i konserwatorskich dla zapewnienia murom stateczności i wytrzymałości. Bazylika w Wilnie, Tum w Płocku, wieża kościelna w Łęczycy — są to budowle, gdzie w ciągu ostatnich 3 lat dokonano wzmocnienia murów zapomocą kosztownych zastrzyków cementowych i t. p.; zaprawa ścian Tumu w Płocku okazała się tak słabą, że w wielu miejscach można było rękami wyjmować z muru kamienie.

Nie można więc polegać na zdaniu, że wszystko co stare — jest dobre; przeciwnie nawet — jeśli chodzi o zaprawę murarską — należy starannie stosować nowe wskazania, oparte na doświadczeniach, dążąc do tego, aby spoiny nie były słabemi miejscami murów, wznoszonych z materjałów, którym się stawia w normach coraz to większe wymagania.

5) w temp. 800“C maksymalne wydłużenie posiada siłchrom, potem idzie Cr-Co.

Naogół zdaniem Akimowa i Borzdyka stal Cr-Co jest samohartująca się o wysokiej twardości i wytrzymałości, lecz małem A i U, mało odporna na korozję. W wyższych temperaturach stal ta traci znacznie na wytrzymałości. Stal Cr-Ni jest odporna na korozję, lecz wykazuje spadek własności mech. w wyższych temperaturach. Stale Cr-Ni-W posiadają średnie własności w niższych temperaturach, lecz dobre w wyższych. Są mniej odporne na korozję niż stale Cr-Ni. Stal siłchrom posiada niskie własności, zarówno w niższych, jak i szczególnie w wyższych temperaturach, jest natomiast bardzo ciągliwa.

.__ (d- n.)

j rarska

Zaprawa jednocząca w sobie maximum zalet technicznych, czyli t. zw. przednia zaprawa murarska powinna spełniać bardzo wiele warunków dla zadośćuczynienia różnym wymaganiom praktyki. Musi więc mieć konsystencję łatwo urabialną, posiadać zdolność przyjmowania piasku, znaczną siłę przyczepności i wytrzymałość, odznaczać się sprężystością, wodoszczelnością, dobremi warunkami hygjenicznemi, należytą izolacją cieplną i odpornością na działania atmosferyczne, nie powinna powodować wykwitów murowych, zmian barw powierzchni malowanych i t. d. Urabialność i konsystencja; piasek.

Urabialność zaprawy ') przejawia się przede-wszystkiem w postaci dwu następujących widocznych cech: a) odpowiedniej lepkości *) (klejowato-ści), która nie pozwala na rozdzielenie się składowych części zaprawy, a przeto zapewnia jej jednolitość i b) należytej ruchliwości, czyli przesuwalno-ści cząstfek w masie zaprawy.

Konsystencją nazywamy stan skupienia zaprawy w jej masie; konsystencja może być bardziej lub mniej płynna, plastyczna, galaretowata, sypka i t. p. Zaprawa dobrze urabialna powinna być konsystencji plastycznej, łatwo nadającej się do pracy kiel-nią. Zbyt tłusta zaprawa zanadto lepi się do kielm,

*) Por. prol. W. Paszkowski „Z zagadnień technologii betonu". 1933 r.    . ____

■) Por. A. Witkowski Zaeady fizyki, tom I, 1929 r„ str. 426.