1907967682

się jednostka radarowa. Jak łatwo zauważyć takie zastosowania technologii radarowe dosyć dobrze odpowiadają nazwie tego urządzenia, czyli wyznaczanie i określanie odległości przy użyciu fal radiowych.

Technologia radarowa znajduje zastosowanie także w pomiarach geodezyjnych. Jednym z instrumentów coraz powszechniej stosowanych jest radar do penetracji gruntu (ang. ground penetrating radar - GPR). Georadary należą do grupy narzędzi tzw. teledetekcji aktywnej. Generują a następnie rejestrują echo fal radiowych z zakresu częstotliwości 10 MHz - 5000MHz. Badania prowadzone metodą georadarową umożliwiają w sposób bezinwa-zyjny pozyskać informację o istnieniu, przebiegu oraz wzajemnym rozkładzie struktur podpowierzchniowych zarówno naturalnych jak i antropogenicznych. Podstawowym jej zastosowaniem w geodezji jest lokalizacja przewodów sieci uzbrojenia terenu. Inny ważny obszar to geodezyjno-budowlana inwentaryzacja wewnętrznych struktur obiektów inżynierskich oraz obszarów gruntowych podlegającym odkształceniom bądź deformacji. Echogramy będące wynikiem profilowań georadarowych nie posiadają w zasadzie cech metrycznych, które pozwalałyby na ich bezpośrednie skojarzenie na przykład z mapą, czy numerycznym modelem terenu. Uzyskanie echogramów posiadającego georeferencję wymaga pozycjonowania anteny georadarowej technikami geodezyjnymi (GNSS, IMU, tachymetry zrobotyzowane) i kalibracji głębokościowej profilu opartej o odwierty lub znaną pozycję sytuacyjną i głębokościową niektórych elementów rejestrowanych na echogramach [Ortyl i Bałut, 2006], [Karczewski i inni, 2011], [Ortyl i Owerko, 2007].

Drugą grupą instrumentów są radary oparte na technologii SAR (ang. Synthetic Aperture Radar), które też należą do metod teledetekcji aktywnej. W zakresie tej technologii pomiarowej akwizycja danych realizowana jest z poziomu satelitarnego, lotniczego (InSAR - ang. Interferometrie SAR) lub naziemnego (GBSAR - ground-based SAR). W ogólności technologia ta umożliwia wyznaczanie przemieszczeń terenu lub obiektów inżynierskich. W zakresie badań obejmujących geodezji inżynieryjno-przemysłową znaczące możliwości pomiarowe niesie technologia GBSAR [Gocał i inni, 2013].

Naziemna interferometria radarowa jest jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się technik monitoringu obiektów inżynierskich w ostatnich latach. Daje możliwość obserwacji przemieszczeń i odkształceń obiektów, zarówno podczas przemieszczeń szybkozmiennych, czyli drgań, jak również podczas wolnych długotrwałych procesów zmian kształtu lub położenia obiektów. W związku z licznymi zaletami, takimi jak równomierne próbkowanie przy pomiarach drgań, duży zasięg, możliwość pomiaru i rejestracji ruchu wielu punktów na raz oraz teledetekcyjnego charakteru pomiaru staje się jednym z ważniejszych instrumentów przy kontroli obiektów inżynierskich, od mostów i kominów począwszy, poprzez zapory wodne, na kopalniach odkrywkowych skończywszy.

7