1650026218

Ekonomia społeczna w teorii i praktyce

lokalnym w ramach przedsięwzięć łączących w sobie ekonomiczne i społeczne aspekty aktywności obywatelskiej¹.

Pojęcie ekonomii społecznej w rozumieniu Komisji Unii Europejskiej (odpowiedzialnej za sprawy ekonomii społecznej) dotyczy pięciu zasadniczych typów organizacji: spółdzielni, towarzystw opartych na zasadzie wzajemności, stowarzyszeń, fundacji i przedsiębiorstw społecznych.

Charakteryzuje je to, że²:

1)    ich głównym celem nie jest uzyskanie zysków z zainwestowanego kapitału. Z natury rzeczy są one tworzone przez i dla tych, którym mają służyć, aby zaspokajać w pierwszym rzędzie ich potrzeby;

2)    są zarządzane zgodnie z zasadą „jeden członek, jeden głos”;

3)    są elastyczne i innowacyjne - powstały, aby sprostać ekonomicznym i społecznym zmianom;

4)    opierają się zasadniczo na dobrowolnym uczestnictwie, członkostwie i zobowiązaniu.

Ekonomię społeczną można traktować jako sektor i jako metodę działania polegającą na osiąganiu społecznych celów gospodarczymi metodami. Ekonomia społeczna - jako sektor - to grupa zdefiniowanych podmiotów i instytucji charakteryzujących się określonymi cechami i zasadami działania. Natomiast organizacje ekonomii społecznej - to podmioty gospodarcze i społeczne aktywne we wszystkich trzech sektorach³.

W literaturze przedmiotu można spotkać zdecydowane stanowiska przekonujące, że instytucjonalne definiowanie terminu ekonomia społeczna nie jest właściwe i to nie forma prawno-instytucjonalna powinna pozwalać na odróżnianie jej podmiotów od podmiotów komercyjnych, ale określone cechy działalności.

Ekonomia społeczna jawi się jako obszar, w którym wzajemnie przenikają się sektor publiczny, prywatny i tzw. trzeci sektor obejmujący swym zakresem działalność organizacji pozarządowych. Jest on więc niejako uzupełnieniem luki między wspomnianymi sektorami oraz swoistego rodzaju odpowiedzią na po-

15

1

Tamże, s. 204.

2

P. Sałustowicz, Pojęcie, koncepcje i funkcje ekonomii społecznej, [w:] Ekonomia społeczna: perspektywa rynku pracy i pomocy społecznej, pod red. Joanny Staręgi-Piasek, Warszawa, Instytut Rozwoju Służb Społecznych,

2007,    s. 23.

3

S. Mazur, A. Pacut, Publiczne i publiczno-prywatne źródła finansowania przedsiębiorstw społecznych, projektów społecznych i zatrudnienia z funduszy strukturalnych, [w:] Wspieranie ekonomii społecznej, pod red. Jerzego Hausnera, Kraków, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego,

2008,    s. 66.