1941127207

171

MATERIAŁY

utworów przez użytkowników jego usług i gdy powiadomiony o takiej sytuacji usunie nielegalne utwory.

Twórcy amerykańskich regulacji prawnych wzorowali się na regulujących te same zagadnienia dokumentach międzynarodowej organizacji zajmującej się ochroną własności intelektualnej — WIPO (World Intellectual Property Organization), i jej dokumentów WCT — WIPO Copyright Treaty i WPPT — WIPO Performances and Phonograms Treaty²⁷.

Zdaniem Barty i Markiewicza rezultat cyfrowej transformacji nie może być w świetle prawa traktowany jako opracowanie utworu w stosunku do utworu poddanego temu zabiegowi. Opracowanie (np. tłumaczenie utworu literackiego, aranżacja utworu muzycznego, itp.) tylko dlatego staje się odrębnym przedmiotem prawa autorskiego, że do przyjętych cech twórczych, oryginalnych dodaje własne, nowe. Sytuacja taka nie występuje przy digitalizacji. Okoliczność, iż nadanie utworowi cyfrowego formatu wymaga pewnej wiedzy i u-miejętności, niczego tu nie zmienia²⁸.

Przy tworzeniu witryn oraz powiązanych z nimi dalszych stron sieci, występuje wystarczająco duży zakres swobody działania, aby można było mówić o twórczości oraz jej indywidualnym charakterze. Spełnione więc tu mogą zostać warunki decydujące o przyznaniu prawnoautorskiej ochrony²⁹.

Strony WWW są w Niemczech zaliczane do kategorii naukowych lub technicznych prezentacji. Podobne podejście zauważa się w USA, czemu dają wyraz sądy, np. w znanym sporze między firmami Apple i Microsoft³⁰.

Jednym z istotniejszych z perspektywy prawa autorskiego zagadnień związanych z posługiwaniem się sieciami komputerowymi, przede wszystkim Internetem, jest ocena wprowadzenia utworu do sieci oraz ustalenia, jakie związane są z tym konsekwencje prawne. Chodzi zwłaszcza o to, czy można wówczas utwór taki uznać za: rozpowszechniony, opublikowany, wprowadzony do obrotu.

Zgodnie z definicją zamieszczoną w art. 6 pkt 3 prawa autorskiego, rozpowszechnionym jest utwór, który za zezwoleniem twórcy, został udostępniony publicznie. W zagranicznej literaturze prezentowany jest pogląd, iż otworzenie dostępu do utworu, np. na stronie WWW można ocenić jako rozpowszechnienie utworu, o ile tylko wymienione „miejsca” (media) są publicznie dostępne, w tym sensie, że korzystanie z nich nie jest uzależnione od zezwolenia innej osoby³¹. Nie można natomiast stwierdzić tego, że doszło do rozpowszechniania utworu wówczas, gdy jego wprowadzenie do sieci służy wyłącznie przekazaniu do adresata w ramach realizowania przez tę sieć komunikowania indywidualnego³².

Próbę nowego definiowania pojęcia rozpowszechnienia podjęło w konwencji WIPO dotyczącej praw autorskich. Przyjęto w niej tezę, że rozpowszech-

²⁷    Tamże.

²⁸    J. Baria, R. M a r k i e w i c z: Internet a prawo, Kraków 1998, s. 112.

²⁹    Tamże, s. 120.

³⁰    Tamże, s. 121.

³¹    Tamże, s. 128-129.

³²    Tamże, s. 130.