1950083296

determinuje zachowania, wybory i strategie, a związane z nim działania i przyjmowane postawy wywierają trwałe skutki niemal we wszystkich dziedzinach funkcjonowania danej struktury. Z definicji konfliktu wynika, że do istotnych obszarów należy zaliczyć: sprzeczność interesów, celów czy opinii, zaangażowane podmioty oraz zmienność sytuacji konfliktowej. Niemniej w zakresie konfliktu realnego istotne uwarunkowania sytuacji konfliktowej wynikają ze stanu rzeczywistego, czyli zbioru faktów i zdarzeń. Odpowiada to przedstawionej systematyce, która wskazuje, że konflikt determinują: cechy i umiejętności osób uczestniczących w interakcji - interesy i wartości oraz uwarunkowania sytuacji - struktura oraz informacje.

W kontekście rozważań nad pojęciem zarządzania konfliktem w celu wykorzystania jego pozytywnego potencjału istotny jest wniosek, że instytucje o takim charakterze powinny być zorientowane na szerokie, całościowe i realne postrzeganie konfliktu. W konsekwencji procedury na nich oparte powinny umożliwiać osiągnięcie prospektywnego rozwiązania odnoszącego się do wszystkich aspektów konkretnej sytuacji, czyli spełniać następujące warunki:

1)    Wszelkie działania powinny być rozpoczynane jak najwcześniej, tak aby sytuacja konfliktu (sporu) nie uległa eskalacji.

2)    Skoncentrowanie działań na ustalenie przyczyn konfliktu, czyli zakresu i charakteru tak sprzecznych, jak i zgodnych interesów.

3)    Zapewnienie uczestnikom konfliktu (sporu) dostępu do informacji oraz pomoc w ich obiektywnej ocenie.

4)    Zapewnienie uczestnikom możliwości niezakłóconej komunikacji, a w przypadku, gdy sami nie posiadają takich kompetencji - fachowej pomocy.

111. Analiza trybów ADR pod kątem spełnienia warunków zarządzania sporem

Tryb kontraktowy zakłada pełną autonomię stron niemal we wszystkich aspektach³⁰. Przystąpienie do negocjacji jest uzależnione tylko od wzajemnego uznania przez strony pełnej podmiotowości oraz ich wyłącznego uprawnienia do poszukiwania sposobu rozwiązania konfliktu³¹. Podjęcie działań negocjacyjnych jest dobrowolne, a sam

30    Poza ograniczeniami wynikającymi z norm prawa powszechnie obowiązującego.

31    Por. A Korybski, op. cit., s. 3; H. Jastrzębska-Smolaga, Ekonomiczne podstawy negocjacji. Pomiędzy prawem a moralnością, Warszawa 2007, s. 8; L. Hawkins, R. Hudson, R. Cornall, Prawnik jako negocjator, czyli jak efektywnie negocjować zagadnienia prawne, Warszawa 1994, s. 14-15; W.J. Holdsworth, op. cit., s. 112-120. Negocjacje jako szczególny przypadek komunikacji interpersonalnej: J. Jab/o«ska-Bonca, Prawnik a sztuka negocjacji i retoryki, Warszawa 2000, s. 54 i n.; Z. Nęcki, Negocjacje w biznesie, Kraków 2000, s. 17; G.I. Nierenberg, Sztuka negocjacji, Warszawa 1998, s. 15; R.J. Lewicki, J.A Litterer, D.M. Saunders, J.W. Minton, Negotiations: Readings, Exercises and Cases, wyd. 2, Mcgrawhill Irwin 2003, Homewood, rozdz. III; W.J. Holdsworth, op. cit., s. 177-210; A Halpern, Negotiating Skills, London 1992, s. 23-38; L. Hawkins, M. Hudson, R. Cornall, op. cit., s. 121-165; P.J. Dąbrowski, Praktyczna teoria negocjacji, Warszawa 1991, s. 26-45; J. Kami/źski, Negocjowanie. Techniki rozwiązywania konfliktów, Warszawa 2003, s. 31-143; A Jaku-