2091576544

2

INŻYNIER KOLEJOWY

K; 1

Wyniki eksploatacji francuskich

kolei żel.

Inż. R.

I. Część wstępna.

Niniejsza praca stanowi dalszy ciąg studjów, wszczętych w celu zaznajomienia się ze stanem kolejnictwa europejskiego i z nurtującemi go tendencjami sanacyjnemi. Pod tym względem francuskie koleje prywatne przedstawiają mniej interesujący temat, gdyż będąc z natury swej przedsiębiorstwem, w ścisłem słowa tego znaczeniu, nie potrzebowały dążyć do tych nowych form, w poszukiwaniu których usilnie pracowała 1 pracuje myśl państwowa innych krajów Europy, w celu usprawnienia gospodarczego arteryj komunikacyjnych, znajdujących się pod zarządem państwa.

Przytoczone poniżej liczbowe dane, dotyczące francuskich kolei, zaczerpnięte zostały z wyników eksploatacji 5 wielkich francuskich towarzystw kolejowych, ogłoszonych w Ns 10 „Bulletin de 1’Union Internationale des chemins de fer“ za 1925 r. Z danych tych wyprowadzam niejakie pochodne i analizując je, uzupełniam pewnemi komentarzami, przerzucając się od czasu do czasu do liczbowych danych, charakteryzujących polskie koleje państwowe, a poczęści i niemieckie.

tl. Dane i wyniki ogólne.

Długość eksploatacyjna normalnotorowej sieci kolejowej Francji wynosi okrągło 41.000 kim. Z tego około 31.000 kim. przypada na koleje prywatne, reszta na koleje państwowe. Koleje prywatne należą do 5 wielkich towarzystw, a mianowicie:

Nord...... 3.830    kim.

Est....... 5 027    „

P. L. M......9.781    .

P. 0....... 7.777    „

Midi......4.163    „

Na koleje państwowe składają się: przedwojenna sieć kolejowa Etat (Ouest - Etat) i koleje Alsace-Lorraine, które przypadły Francji na mocy traktatu wersalskiego.

Tabor kolei francuskich stanowił na 31 grudnia 1924 r. ilościowo w okrągłych liczbach:

koleje pryw. koleje państw. razem

Parowozów...... 14.500    5.900    20.400

Elektrowozów..... 76    17    93

Wagonów silnikowych    .    ,    76    107    183

„ osobowych . . .    24.500    11.400    35.900

„ towarow.    i    bagażów.    402.200    134.800    537.000

W porównaniu z 1913 r. park kolei prywatnych wzrósł liczebnie w następującym stosunku:

park parowozów.....o 32%

„ wagonów osobowych . . „ 1%

„    .    ciężarowych . . „ 24%

Wyposażenie w tabor na 1 kim. ekspl. długości jest we Francji mniej więcej takie same jak w Niemczech, z wyjątkiem wagonów osobowych, których na 1 kim. na francuskich kolejach przypada mniej. W porównaniu z polskiemi kolejami wyposażenie w tabor na jednostkę długości eksploatacyjnej jest we Francji dwa razy obfitsze.

Przeciętna gęstość ruchu dla całej sieci kolei prywatnych stanowiła 28 pociągów na dobę, tyleż mniej więcej co i w Niemo.. i °    , *vl' i • \^A w P i I    ;k*•

kolm** pry itn« p ''wloHv w I 0?d r. ^r.?'1 mlljm . i 'b o w4‘7o więcej niż w .V1J r. Z liczby tej przypada na pa->".' I klasy około 2%, II kl. ; /₀, III kl 09%.

Transporty towarowe wyniosły 197 mlljonów tonn—o 13% / sji^i nr »

Średni d i my i ^ł .dunek stanowił 61.453 wncjon w. pouczas gdy w 1S13 r. — 60.740 wagonów przy przeciętnym ciężarze ładunku w wagonie 9 tonn, który to ciężar w 1924 r.

normalnotorowych prywatnych za 1924 r.

Nagel.

stanowił 13.4 (tyleż co i w Polsce). W porównaniu z 1921 r. napięcie dziennego naładunku wzrosło o 45%—dowód, w jak szybkiem tempie podnosi się życie gospodarcze Francji. Gęstość dziennego naładunku, sprowadzona na 1 kim. ekspl. długości, stanowiła w 1924 r. przeciętnie około 2 wagonów na kim., podczas gdy w Niemczech 2.4 wagonu, w Polsce zaś 0.6 wagonu.

Prócz tego od 5 do 6 tysięcy wagonów dziennie stanowi ładunek przyjmowany od kolei zagranicznych (łącznie przez koleje prywatne i państwowe), co daje na 1 kl. mniej niż w Polsce, która przejmuje dziennie z zagranicy około 2.500 wagonów: jest to skutek geograficznego położenia Francji, otoczonej z trzech stron morzem.

Przewozy służbowe wyniosły 16.133 tysięcy tonn — 8% od przewozów handlowych.

Przebieg pociągów określił się liczbą 313.563.875 kim., przebieg parowozów—381.284.700 kim., czyli 120% przebiegu pociągów. W Polsce stosunek ten był znacznie gorszy—145%. Przyczyny tego stanu rzeczy, podrażającego koszt przewozów na P. K. P., zanalizował inż. St. Felsz w pracy swej „Fikcyjne przebiegi parowozów na kolejach polskich" (patrz Ń; 37 „Przeglądu Technicznego" za 1925 r.).

Przeciętna ilość wagonów w pociągach wszelkiego rodzaju stanowiła 22 wagony. Największe składy chodziły na kolejach Est (przeciętnie 26 wagonów), najmniejsze na Midi (18 wag.).

Przeciętny przebieg parowozu inwentarzowego wyniósł w 1924 r. 26.300 kim., podczas gdy w Polsce 24.500 kim., to jest nie o wiele mniej, pomimo słabego ruchu I odstawio-. nych do rezerwy całych trenów parowozów.

Z powodu niemożności utrzymania równowogi budżetowej i spadku franka, francuskie koleje podniosły z dn. 10 marca 1924 r. taryfy: osobowe o około 50%, towarowe przeciętnie o 12.5%. W porównaniu z przedwojennemi te nowe taryfy stanowiły:

dla pasażerów I kl. .	. . 270%
„ n II kl. .	. . 260%
III kl. .	• • 250»/0
. bagaży ....	. . 270%
„ towarów . . .	. . 350%

Stosunek zaś franka złotego do franka papierowego wynosił około 400%.

Od 1 stycznia    1925    r., wskutek    podwyższenia płac

w końcu 1924 r., nastąpiła dalsza zwyżka taryf, która doprowadziła je, licząc w złocie, do poziomu przedwojennego.

Dochód z przewozóxv wyfiiósł 6 miljardów 719 mlljonów franków — sumę, stanowiącą 120% dochodu 1923 r. i 401% dochodu 1913 r.

Ogółem dochody eksploatacyjne na całej sieci normalnotorowych kolei Francji, prywatnych i państwowych, wyniosły

8.910.000. 000 fr., z    czego na    koleje    prywatne przypada

6.860.000. 000.

Na powyższą sumę fr. 6.719.000.000.— dochodu kolei prywatnych z przewozów przypada:

na dochód z przewozu osób......27$—0.08 fr z 1 pas. kim.

.    „    .    bagaży i    ładunków pośp. 12$

„    .    .    towarów......61$—0.13    fr. z 1 tonno-klm.

7. *:« ny r'i F i r t pr-7*» r mi c ” n - ł i

7 oró I kl. 16%. ii    kl.    'A /„.    ! I f kl.    6f. */„. Pr7 rlrtny

u iód i , u sra stai j /ił    tylko    3.44 fr.    (wsk :tel ogromnie

rozwinięte go ruchu podmlejsk* go), a z 1 tunny towarów 20    40 fr.

W porównań’ z *913 r. dochody wzrosły w znać i.,~

szym stopniu, niż * ziosły taryfy, przyczyną czego było uz..io-:e *    : ; ,ir /• «V^f.

Przeciętny dochód z jednego kim. ekspl. długości wyniósł na kolejach prywatnych: