38
W badaniach magnctomechanicznych uwzględniono fakt magnesowania elementów bardzo długich L»d. Dla takich elementów bardzo istotny jest współczynnik odmagne-sowania N. Badaną próbkę umieszczano w polu magnetycznym cewki długiej i magnesowano polem magnetycznym o natężeniu H, przy jednoczesnym samoistnym odmagnesowaniu N, J zależnym od kształtu. Rzeczywiste natężenie pola magnetycznego wewnątrz H* próbki jest mniejsze od pola zewnętrznego H,
Hm = Ht-N J . (3.3)
Pomiary wzorcujące krzywej magnesowania drutu ze stali St3S wykonano na stanowisku pomiarowym wyposażonym w urządzenie naprężające, magncśnicę z cewką pomiarową, fluksomierz, zasilacz uzwojenia magneśnicy i zasilacz rozmagnesowujący. Pomiary wykonano w Instytucie Fizyki Uniwersytetu Śląskiego. Miały one na celu kalibrację stanowiska pomiarowego. Wyznaczanie statyczne krzywej magnesowania pierwotnego składało się z następujących etapów:
- pomiar strumienia magnetycznego układu pomiarowego w tunkcji natężenia pola magnetycznego (bez materiału).
- założenie drutu do urządzenia naprężającego i jego rozmagnesowanie,
- pomiar strumienia magnetycznego <P w funkcji natężenia pola magnetycznego dla drutu nicobciążonego siłą,
- rozmagnesowanie drutu.
- pomiar strumienia magnetycznego w funkcji natężenia pola magnetycznego dla drutu obciążonego siłą,
- wyznaczenie współczynnika odmagnesowania,
- wyznaczenie indukcji magnetycznej,
- wyznaczenie namagnesowania,
- wykonanie wykresów.
Pomiary krzywych magnesowania obarczone są znacznym błędem. Na błąd względny wyznaczania indukcji B ma wpływ pomiar strumienia <D oraz przekroju S próbki:
(34)
AB _ | ^AS\
Uwzględniając błąd pomiaru prądu /, błąd uśrednienia długości drogi strumienia magnetycznego /. sumaryczny błąd graniczny wyznaczania natężenia pola magnetycznego wynosi:
AH
H
(3.5)
Błąd pomiaru może przyjąć wartość kilku procent (53). Wyniki pomiarów przedstawiono w tabeli 3.1.
Parametry magnesowania stali konstrukcyjnych i maszynowych różnią się znacznie od parametrów stali elektrotechnicznych (stal Ml9). Dla stali tych należy wyznaczyć, użyteczny dla diagnostyki stanu zakres zmian indukcji magnetycznej w funkcji natężenia pola magnetycznego. Zakres ten pozwala dobrać parametry układu magnesującego i pomiarowego. Krzywe magnesowania stali niskowęglowej w stosunku do stali elektrotechnicznej, przedstawiono na rysunku 3.3.
Tabela 3.1
Zestawienie wyników pomiarów
/ A |
H A/m |
<A, mVs |
<P mV$ |
mVs |
A</> mVs |
mVs |
B T |
B. T |
H |
El |
0.05 |
951 |
2.2 |
3.7 1 4.9 |
13 |
2.6 |
0.065 |
0.117 |
WSZM | ||
0.1 |
1903 |
4.1 |
16.2 i 21.5 |
12.1 |
17.4 |
0.536 |
0.769 |
0.533 |
0.767 | |
0,15 |
2854 |
6.3 |
21.3 |
27.6 |
21.2 |
0.663 |
0.939 |
0.659 |
0.935 | |
0.2 |
3805 |
8.4 |
28.7 |
33.4 |
203 |
25.0 |
0.898 |
1.106 |
0.893 |
1.101 |
KOI |
5708 |
12.7 |
34.8 |
KUM |
22.1 |
27.7 |
0.977 |
1.225 |
0.970 |
1.218 |
7610 |
17.0 |
44.4 |
46.8 |
273 |
29.8 |
1.214 |
1.318 |
1.205 |
1.309 | |
0,5 |
9513 |
21.0 |
49.3 |
52.3 |
28.3 |
31.3 |
1.252 |
1.384 |
1.240 |
1.373 |
0.6 |
11415 |
25.3 |
55.9 |
59.5 |
30.6 |
34.2 |
1,354 |
1.513 |
1,339 |
1.498 |
MMM |
15221 |
34.2 |
673 |
66.5 |
33.1 |
32.4 |
1.464 |
1.431 |
1.445 |
1.412 |
19026 |
42,2 |
74.9 |
75.1 |
32.7 |
32.9 |
1.446 |
1,455 |
1.422 |
1.431 | |
1.2 |
22831 |
51.0 |
83.6 |
84.0 |
32.6 |
33.0 |
1,440 |
1,457 |
1.411 |
1.429 |
1.4 |
26636 |
58,0 |
93.0 |
92.7 |
35.0 |
34.7 |
1.548 |
1,535 |
1,515 |
1.501 |
1.6 |
30441 |
67.7 |
1013 |
101.7 |
33.8 |
34.0 |
1.493 |
1.504 |
1.455 |
1.466 |
1.8 |
34246 |
76.3 |
111.2 |
110.0 |
34.9 |
33.7 |
1.541 |
Km |
1.498 |
1.445 |
2 |
38051 |
84.7 |
117.9 |
119.0 |
333 |
34.3 |
1.466 |
Km |
1.419 |
1.469 |
2.2 |
41856 |
933 |
127,0 |
127.6 |
33.8 |
34.3 |
1.493 |
1.517 |
1.440 |
1.465 |
45662 |
101.6 |
135.8 |
135.6 |
343 |
34.0 |
1.513 |
1.502 |
1.455 |
1.444 | |
2.6 |
49467 |
1103 |
145.8 |
144,0 |
35,6 |
33,8 |
1.572 |
1.495 |
1.510 |
1.433 |
2,8 |
53272 |
118.5 |
153.8 |
155.5 |
353 |
37.0 |
1.561 |
1.637 |
1.494 |
1.570 |
3 |
57077 |
126.8 |
161,0 |
160.5 |
34.2 |
33.7 |
1.513 |
1.491 |
1.441 |
1.419 |
3.2 |
60882 |
135.8 |
1703 |
169.8 |
343 |
34.0 |
1.526 |
1.502 |
1.450 |
1.425 |
mm |
64687 |
140.4 |
1773 |
175.8 |
36.8 |
35.4 |
1.628 |
1.566 |
1.546 |
1.485 |
Rys. 3.3. Przykładowe krzywe magnesowania Fig. 3.3. Examples of the magnetizing curie
Badaną próbkę drutu ze stali St3S przeanalizowano w szerokim zakresie zmian natężenia pola magnetycznego. Dla pozostałych próbek przygotowanych jako prętowe, przepraw adzono badania dynamicznej krzywej magnesowania materiałów w zakresie natężeń do 6 kA/m.
Zakres badań obejmuje ocenę:
- zmian indukcji magnetycznej,
- zmian przcnikalności magnetycznej,
- czułości magnetosprężystej