Zastosowanie elastooptyki 319
czułości optycznej. Modele te wykazują znaczne odkształcenia, co pogarsza dokładność wyników.
Większe obciążenia zrealizować można przy zastosowaniu hydraulicznych urządzeń obciążających.
W badaniach modelu głowicy zapory głównym przedmiotem zainteresowania nie był stan naprężenia w głębi modelu, lecz wartości naprężeń na obciążonym brzegu. Wobec wymagania znacznej dokładności wyników należało stosować modele z normalnych, sztywnych materiałów elastooptycznych. Zastosowano więc hydrauliczne urządzenie obciążające, przedstawione na rys. 4. Zasada jego działania widoczna jest na schemacie pokazanym na rys. 5. Urządzenie składa się z dwuczęściowego korpusu (/), w którym wyprofilowany jest odpowiedni kanał (2). Do kanału tego wprowadzona jest cienkościenna rurka gumowa (3) zamknięta odpowiednimi zaworami (4).
fc
1
t
i
i
«
5
Rys. 4. Hydrauliczne urządzenie obciążające
Do rurki wprowadzony zostaje pod odpowiednim ciśnieniem olej, który poprzez szczelinę w korpusie wywiera równomierny nacisk na model (5). Powinien on wchodzić do szczeliny z luzem około 0,1 mm na ściśle określoną głębokość. Wysuwanie się dolnej krawędzi modelu w czasie obciążania, będące wynikiem jego odkształceń oraz luzów i odkształceń w całym układzie obciążającym, należy kompensować. Dokonywane jest to ręcznie drogą pokręcania widocznych na zdjęciu (rys. 6) śrub przesuwających górną podporę modelu. Można w ten sposób również poprawić symetrię obrazu elastooptycz-nego, a więc i obciążenia.
2.3. Pomiary elastooptyczne. Ze wstępnej analizy zagadnienia wynika, że niepożądane naprężenia rozciągające przy zmianie ukształtowania sekcji zapory zaczynają najpierw pojawiać