2144792486

Kolejnym prekursorem szkoły austriackiej był Irlandczyk Richard Cantillon²². W swoich pracach stosował eksperymenty myślowe, objaśniając za ich pomocą kwestię kształtowania się cen. Z jego twórczości austriacy przyjęli teorię tworzenia pieniądza.

Austriacki punkt widzenia przy wyjaśnianiu związanego z zagadnieniem użyteczności paradoksu diamentu i wody prezentowali francuski wieloletni minister finansów Annę Robert Jacąues Turgot²³, włoski ekonomista Ferdinando Galiani i francuski filozof Etienne de Condillac²⁴.

Z Francji pochodzi jeszcze kilka postaci, które prezentowały podobny sposób myślenia co późniejsi przedstawiciele szkoły psychologicznej. Jean-Baptiste Say poruszył sprawę metody ekonomii. Był zdania, że nie polega ona na gromadzeniu danych lecz na ukazywaniu uniwersalnych zasad i wiążących się z nimi logicznych konsekwencji²⁵. Publicysta ekonomiczny Frederic Bastiat często prezentował swoje poglądy w formie ironicznych felietonów²⁶. Zwracał uwagę, że dobry ekonomista powinien dostrzegać niezauważalne dla wielu rezultaty podejmowanych decyzji (to „czego nie widać”), w odróżnieniu od złego ekonomisty skupiającego się na widocznych dla każdego konsekwencjach podejmowanych działań²⁷.

Za założyciela szkoły austriackiej uważany jest Carl Menger, który urodził się w Nowym Sączu, studiował nauki prawnicze w Wiedniu i Pradze zaś tytuł doktora uzyskał w Krakowie²⁸. W swoich pracach przedstawił tezy dotyczące teorii potrzeb, teorii dóbr oraz subiektywnej teorii wartości²⁹.

Dla Mengera powodem wszystkich teoretyczno-gospodarczych poszukiwań jest uświadomienie sobie istnienia „potrzebującej natury ludzkiej”. Zaspokojenie potrzeb i jego zabezpieczenie ma kluczowe znaczenie dla gospodarki³⁰.

Kategorię dóbr rozpatrywał przez ich relację z człowiekiem³¹. By daną rzecz można było nazwać dobrem, muszą nastąpić następujące warunki: świadomość potrzeby u człowieka, posiadanie właściwości pozwalających na zaspokojenie potrzeby, wiedza o

²²    Ibidem, s. 326

²³    Ibidem, s. 326

²⁴    W. Stankiewicz, Historia myśli ... op. cit., s. 250

²⁵    G. Callahan, Ekonomia dla ...op. cit., s. 327

²⁶    W. Stankiewicz, op. cit., s. 184

²⁷    G. Callahan, Ekonomia dla ... op. cit., s. 327-328

²⁸    B. Danowska-Prokop. H. Przybyła, U. Zagóra-Jonszta, Wykłady z myśli ekonomicznej. Część II. Nurt subiektywno-marginalistyczny. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach, Katow ice 2004, s. 28

²⁹    W. Stankiewicz, Historia myśli ... op. cit., s. 251