2212788553

stosownie do stylu wypowiedzi czy sytuacji komunikacyjnej), semantyczną (obejmującą zakresy znaczenia i zmian znaczeniowych wyrazów oraz zdań) oraz składniową (określającą zakres swobody w budowie zdań).

Encyklopedia języka polskiego pod redakcją S. Urbańczyka (1991: 226) podaje następującą definicję normy językowej:

„Norma językowa to zbiór tych wszystkich środków danego języka (...), które dzięki aprobacie społecznej muszą być właśnie tak używane przez wszystkie osoby mówiące tym językiem, gdyż w przeciwnym wypadku odbiorca odczuwa, że nie mówi się tak, jak się powinno mówić”.

Podstawowym źródłem normy jest poczucie językowe i ogólny zwyczaj językowy. To, co powszechnie używane, staje się poprawne, czyli spełnia wymogi normy. Język ogólny, zarówno w formie ustnej i pisemnej, obowiązuje wszystkich jego użytkowników, jest zatem rozumiany nie tylko regionalnie, lecz powszechnie (por. Gótze 2001: 131). Mówiąc o powszechnym poczuciu i zwyczaju językowym, mamy na myśli sposób mówienia (pisania) właściwy ludziom wykształconym, dbającym o czystość języka, wrażliwych na jego piękno oraz poprawność.

Stosowanie związków frazeologicznych w języku polskim ujęte jest w pewne reguły, które zdefiniowane są przez normę frazeologiczną. Jak zauważa S. Bąba (1986: 13), „norma frazeologiczna to zbiór zaaprobowanych przez polską społeczność językową frazeolog izmów oraz reguł określających sposób realizacji ich tożsamości w tekstach”.

Normy językowe, w tym i frazeologiczne, muszą spełniać niezbędne warunki, aby zasłużyć na miano powszechnie obowiązujących, a więc:

-    muszą być akceptowane przez większość społeczeństwa,

-    mogą ulegać zmianom,

-    muszą pozostawiać nieco swobody dla rozmaitych wariantów użycia i jednocześnie być dostatecznie ścisłe i restrykcyjne, aby nie zapewniać każdemu manieryzmowi językowemu miejsca w słowniku (por. Gótze 2001: 132).

2. Klasyfikacja frazeolog izm ów w postaci kanonicznej

Klasyfikację zbioru frazeologizmów w postaci kanonicznej przeprowadzono w oparciu o 4 podstawowe kryteria: kryterium formalne, kryterium semantyczne, kryterium stabilności i kryterium strukturalne.

30