2251772463

PRZEKRÓJ PRZEZ POLDERY HOLANDII PÓŁNOCNEJ

Rys. 6. Przekrój przez poldery Holandii Północnej

Morze Północne

Płytktf poidtry / popr/ed«-ch stuka

Po!d*r Menn^crmcr

Jpćlmśr

POwnO li+Ó4fZ*

NcUfnmłtr

WWW

M.W

Ta gospodarka państwowa nie ma na celu uzyskania wysokich plonów — jej zasadniczym celem jest doprowadzenie gleby do kultury rolnej i zbadanie jej możliwości. W okresie tym wprowadza się również drenaż w miejsce rowów otwartych. Gospodarstwa państwowe mają obszar około 500 ha. Budynki gospodarcze, po przeprowadzeniu niewielkich zmian i adaptacji, pozostają jako normalne gospodarstwa wydzierżawiane kolonistom-rolnikom.

Pracownicy gospodarstw państwowych mieszkają w doskonale wyposażonych barakach, które posiadają wszystkie urządzenia co prowadzenia kulturalnego i wygodnego życia oraz do wszelkich rozrywek kulturalnych. Wstępne zagospodarowanie terenów jest tak prowadzone, że rok za rokiem oddaje się gospodarce rolnej coraz to nowe obszary.

Podstawy socjalno-ekonomiczne

Przed osiedleniem stałych mieszkańców -teren jest dobrze przygotowany pod względem socjalno-ekonomicznym, aby odpowiadał współczesnym wymaganiom kulturalnego człowieka.

Plan zużycia terenów opracowuje się w zależności od tego, do czego się gleba nadaje, a więc ustala się tereny budowlane, rolnicze, ogrodnicze ftp. W zależności od tego podziału ustala się ilość i rodzaj gospodarstw. Państwo regularnie co roku oddaje w dzierżawę około 150 gospodarstw, na które jest aż 3000 reflektantów.

Zasadniczym warunkiem otrzymania dzierżawy jest fachowość, a poza tym posiadanie odpowiedniego kapitału. Państwo wydzierżawia dobrze przygotowany do uprawy grunt oraz zabudowania gospodarcze i domy mieszkalne.

Maszyny rolnicze, bydło, zboże na zasiew, nawozy itp. musi reflektant już posiadać. Wymaga się także od niego współpracy przy tworzeniu nowej społeczności.

Dzierżawca ze swą rodziną mieszka w pięknym domu obok zabudowań gospodarczych. Robotnicy rolni osiedlają się we wsiach, w których znajdują się piękne sklepy, nowoczesne szkoły, kościoły ftp. Dzieci do szkoły są dowożone i odwożone codziennie specjalnymi autobusami. Równocześnie z chłcpami-dzierżawcami i robotnikami rolnymi osiedlają się piekarze, handlarze żywnością, rzemieślnicy, fryzjerzy, nauczyciele, lekarze, duchowni. Wszyscy oni znajdują doskonałe warunki na wsiach. Każdy mieszkaniec polderu może w najbliższym swym otoczeniu uzyskać wszystko to, co mu w codziennym życiu jest potrzebne. Na każdym polderze ma mieszkać 30 do 40 000 ludnośai, przewiduje się jedno centrum miejskie — coś jak nasze miasto powiatowe.

Zwiedziłem takie miasto powiatowe Emmeloord będące centrum miejskim Ncordoostpolderu. Liczy ono 14 000 mieszkańców, a budowa jego jest prawie całkowicie ukończona. Domy piękne, nowoczesne, przeważnie 2-piętrowe. Zabudowa zwarta w centrum handlowym, a częściowo wolno stojąca. Dużo domków jedno- i dwurodzinnych z pięknymi ogródkami. W mieście znajdują się takie sklepy, instytucje i zakłady, które nie mogą egzystować we wsi, a więc na przykład sklepy meblarskie, damy mody, domy handlowe, składy towarzystw rolniczych, przedstawicielstwa samochodowe -i maszyn rolniczych, szkoły średnie i zawodowe, hotele, teatry d szpitale. Zaopatrzenie ludności jest znakomite, łatwiej tam kupić samochód za gotówkę lub na raty niż u nas pastę do zębów. Wszystkie poldery IJsselsee będą miały w przyszłości swoje główne centrum — stolicę prowincji (jak nasze województwo) — Lelystad, zaplanowane na 30 000 mieszkańców.

Nie tylko osiedlanie się rolników regulowane jest przez państwo. Również ludność miejska podlega tej regulacji, a ponieważ reflektantów jest znacznie więcej niż miejsc — otrzymują je więc tylko pionierzy odpowiadający najbardziej stawianym warunkom.

Regulacja ta jest łatwa, gdyż wszystko tu stanowi własność państwa iw tym stadium tworzenia się nowego społeczeństwa. Demy mieszkalne buduje państwo, a następnie je wydzierżawia. Budynki przemysłowe budują przemysłowcy przy wydatnej subwencji państwowej, na wydzierżawionym od państwa terenie. Plany zabudowania miasta i wsi opracowywane są przez specjalistówz Urzędu Osiedleńczego na podstawie starannych badań soejografioznych. Ustalają cne liczbę i położenie mieszkań, sklepów, szkół, kościołów, kawiarń, kin itp, W każdej wsi zaplanowany jest 'także teren na cele przemysłowe, sportowe i wypoczynkowe.

Każdy dom włączony jest do sieci wodociągowej i elektrycznej, a na życzenie zainteresowanych także i do automatycznej centrali telefonicznej.

I

Kształtowanie krajobrazu

Przy urządzaniu nowego kraju ważną rolę odgrywa tworzenie krajobrazu. Plan zadrzewienia polderu ma za zadanie kształtowanie krajobrazu, ochronę tego płaskiego kraju przed wiatrami, wreszcie stworzenie warunków dla przyjemnego wypoczynku.

Zapory przeciw wiatrom uzyskuje się przez obsadzenie dróg głównych i bccznych drzewami szybko rosnącymi. Również wszystkie zabudowania otaczane są drzewami i żywopłotami, chroniącymi je przed słońcem i wiatrem.

Koło każdej wsi projektuje się parki, a poza tym dużo starań poświęoa się założeniu i utrzymaniu wspaniałych angielskich trawników i kwietników. Przed każdym domkiem z reguły znajduje się starannie pielęgnowany trawnik i dużo kwiatów. Niezależnie od tego powstają kompleksy leśne służące do produkcji drewna^ poprawienia klimatu 4 upiększenia krajobrazu.

Badania naukowe

•

W związku z przygotowywaniem projektów, a następnie ich realizacją, prowadzone sa w bardzo wielu kierunkach badania naukowe.

Prace gruntoznawczc — służą w pierwszym rzędzie do projektowania tiras wałów ochronnych. Trasy te opracowuje się na dokładnie opracowanych mapach dna morskiego.

Zaraz po osuszeniu następuje intensywne kartowanie gleboznawcze cla opracowania planów drenażu oraz- projektu upraw rolnych (itak zwany projekt użycia gruntów).

Badania biologiczne — przeprowadza się w celu poprawienia flory i fauny gospodarki rolnej. Dużo uwagi poświecą się zwalczaniu niepożądanej roślinności oraz wszelkich szkodników.

316