z
_______~
f// /
uv
IR
Dodatkowym przyrządem interesującym nas są: stato-skop, radiowysokościomierz i ewentualnie automatyczny regulator pokrycia oparty na zasadzie telewizji. Znamy trudności, jakie napotyka się przy stosowaniu cieczowego statoskopu i dlatego od kilku lat prowadzimy doświadczenia z nowym rodzajem statoskopu wyposażonym w precyzyjny termostat. Obecnie buduje się już tego rodzaju przyrząd.
Dotychczasowe wyniki otrzymane z radiowysokościomie-rza zbudowanego w Kanadzie nie są zadowalające. Przyczyna tego leży z jednej strony w samym urządzeniu, z drugiej — w identyfikacji punktu odbijającego terenu. Automatyczny regulator pokrycia oparty na zasadzie telewizji jest na razie w sferze marzeń, należy jednak przypuszczać, że niedługo trzeba będzie czekać na jego realizację.
Szereg dalszych problemów nasuwają nam stale samoloty do wykonywania zdjęć lotniczych. Zajęcie się tym zagadnieniem prowadziłoby za daleko, poprzestanę więc na stwierdzeniu, że nie jesteśmy w pełni zadowoleni z żadnego dotychczasowego samolotu używanego do zdjęć lotniczych. Na rysunku 2 przedstawiony jest samolot Twin Pioneer, produkowany w Szkocji, dość dobrze przystosowany do zdjęć lotniczych.
Mówiąc o przyrządach do zdjęć lotniczych nie chciałbym ograniczać się jedynie do kamer lotniczych, lecz chciałbym powiedzieć parę słów o fotogrametrii naziemnej. Fototeodo-lity nie są niestety dotychczas wyposażone w nowoczesne obiektywy szerokokątne. W praktyce odczuwa się brak lekkiego lototeodolitu, który byłby wyposażony w dokładny obektyw szerokokątny. Powinien on posiadać format kliszy 9 X 10 cm lub 12 X 12 cm tak, aby dwa zdjęcia zbieżne, wykonane z bazy, pozwoliły na zaniechanie nachylania i przesuwania obiektywu.
Jeśli założymy, że zostały już wykonane dobre zdjęcia — to powinny być one jak najlepiej opracowane fotograficznie. Szczególnie ważne jest to przy wykonywaniu powiększeń, aby nic nie stracić z obrazu utrwalonego na negatywie. Musi być więc zachowany odpowiedni obiektyw do powiększeń. Takim obiektywem opartym na bazie Aviogonu jest Reprogon f:5. 6 (rys. 3).
Znany jest już aparat do powiększeń, zaopatrzony w ten obiektyw (rys. 4) pokazany na wystawie zorganizowanej z okazji Międzynarodowego Kongresu Fotogrametrycznego w Sztokholmie. Z pewnością zostanie wkrótce zbudowany przetwornik z obiektywem Reprogen. Również w przyrządach do przefotografowania zdjęć dąży się do zachowania jakości obrazu negatywu na diapozytywie lub poprawienia go przy negatywach bardzo kontrastowych. Szczególnie dużo trudności przy opracowaniach nastręczają obiekty o bardzo dużych kontrastach, jak na przykład: powierzchnie pokryte śniegiem, lasy i silnie zacienione partie. Znanym środkiem dla wyrównania kontrastów jest maskowanie przy naświetlaniu. Także stosowanie drobnoziarnistych, mniej czułych diapozytywów wyrównuje kontrasty. Obecnie najchętniej stosuje się do tych celów kopiarkę z fotokomórką wyrównującą zaczernienie negatywów i czas naświetlania. W Ameryce -i Anglii zbudowano Log-Etronic i Cintel, które prawdopodobnie są już wszystkim znane.
Rys. 4. Powiększalnik do zdjęć lotniczych Wild VG1 z obiektywem Reprogon £ 15 cm i kondensorem
Frenela. Maksymalne powiększenie 7 X. Największy format negatywu 24X 24 cm
— 1 | |||
immit tllfll |
mmi | ||
t 1 1 |
tt.lt! |
t f |
Rys. 5. Szkice wyjaśniające sposób kopiowania „Kel-O-Wat’*. diapozytyw (natężenie naświetlenia jest zaznaczone powlerzchniam zakrosKOwanymo; 2. negatyw (stopień zaczernienia jest pokazan przez powierzchnie znkreskowane); 3. jest to warstwica lumi
nesccncyjna
Na szkicu górnym biak Jest naświetlenia promieniami podczer wonymt. Zaczernienie diapozy.y v i je t proporcjonalne do prze puszczalności negatywu przy równomiernym naświetlaniu pro mieniami ultrafioletowymi.
Na dolnym szkicu warstwa lum nesccncyjna 3 tłu ni nteaktywn podczerwone promienie odpowiednio do przepuszczalności negatyw i wyrównuje w len sposób twardość negatywu w diapozytywi
Ostatnio została zbudowana w USA kopiarka Kel-O-Wa (rys. 5), która zapowiada się jako prosta i wiele obiecując Opiera się ona w ogólnym zarysie na starym niemiecki patencie. Jako źródło światła — zastosowano lampę kwar cową. Między źródłem światła i negatywem umieszczon jest folia z luminiscencyjną warstwą drobno krystaliczn która ma własność świecenia w promieniach nadfiole wych, gasząc lub co najmniej osłabiając promienie p czerwone. W bezpośrednim sąsiedztwie tej warstwy lumi niscencyjnej leży negatyw, który jest naświetlany z jedn strony promieniowaniem nadfioletowym, z drugiej — po czerwonym. Wszystkie miejsca jasne negatywu przepus czają promienie podczerwone na warstwę luminiscencyjm tłumiąc w ten sposób wpływ promieniowania nadfiolet wego i przez to automatycznie wyrównują kontrasty nega tywów. Należałoby tę metodę wypróbować w naszych p większalnikach i przetwornikach. W USA produkuje si z tym urządzeniem kopiarki do zdjęć stykowych.
Następnym przyrządem, jaki chciałbym omówić prz omawianiu zagadnień fotografii i który mamy zamiar b' dować, jest ortofotoskop Bean. Służy on do półautomatycz nego przefotografowania zdjęcia lotniczego (rzutu p> spektywicznego) na rzut prostokątny. Wyobraźmy sobi podwójny projektor, taki jak w multiplexie lub Kels Plotter, z wykorzystaniem zasady anaglifów. z jedn; filtrem niebieskim i jednym czerwonym przed obiektywe W płaszczyźnie ekranu znajduje się szczelina prostckątn której długość i szerokość może być zmieniana. Może on na przykład mieć ustawienie 2 mm szerokości i 5 mm dłu gości. Przed szczeliną umieszcza się nie naświetlony papie joto/raficzny. Może on być przesuwany w kierunku xzjed nostajną szybkością z tym, że obserwator reguluje równo cześnie wysokość ekranu, aby szczelina spełniająca roi znaczka pomiarowego, stale dotykała terenu. Obraz na pa pierze światłoczułym powstaje tylko ze zdjęcia przysłonię tego filtrem niebieskim w pasie naświetlonym przez szcze linę, gdyż promień czerwony nie naświetli papieru świa tłoczułego, służy on jedynie do uzyskania efektu stereosko powego. Siła naświetlania może być automatycznie regu lowana. Przesunięcie szczeliny do następnego pasa równo ległego w kierunku osi y odbywa się również automatycz nie. W ten sposób można takimi pasami naświetlić cał zdjęcie. Obraz uzyskany metodą szczelinową będzie rzut ortogonalnym terenu. W zależności od ukształtowania tere nu można ustawić taką szerokość szczeliny, aby nie wystę powały uskoki w obrazie. Jeśli skopiuje się na taki ort
32