2251774231

134 PRZEOLĄD CZASOPISM

kierowano się ogólnie w bibljotekach przy ułożeniu księgozbioru, znajdujemy w pracy I. Schunke (z. 8). Autorka rozróżnia 3 główne systemy: 1) naukowy, którego przedstawicielami byli Konrad Gesner i Savigny w wieku XVI, Leibniz przez swoją Idea Leibnitiana Biblio-thecae publicae secundutn classes scientiarum ordinandae, wreszcie Komisja pruskiej Konferencji Dyrektorów, która w r. 1913 ułożyła piani katalogu rzeczowego; 2) system filozoficzno-encyklopedyczny, na podstawie którego uzupełniano logicznie poszczególne gałęzie nauk (Bacon, Garnier); wreszcie 3) system bibljotekarski, widoczny w prak-tycznem ułożeniu księgozbioru. Spotykamy się z nim już w w. XVII w Bibliotheca Cordesiana w Paryżu, a później w Dreźnie, gdzie J. M. Francke pierwszy wprowadza alfabetyczne uszeregowanie katalogu. Dalszym etapem są katalogi rzeczowe i systematyczne. F. Schmidt, Mein letztes Wort zum alphabetischen Sachkatalog (z. 5) kończy dyskusję prowadzoną z Fr. Kochem z Wiednia na łamach Zentralblattu od r. 1924, wyjaśniając szereg punktów spornych. Właściwie jest to walka między systemem używanym w Landesbibliothek w Stuttgarcie a w Bibl. wiedeńskiej. Żywa i obfita wymiana zdań świadczy o wielkiej aktualności tej kwestji i o potrzebie jej uregulowania. Na ostatnim Zjeź-dzie bibljotekarzy niemieckich w Dortmundzie przedstawił J. Hofman\ z Lipska główne wytyczne dla katalogowania starych opraw książkowych. Specjalna Komisja Zw. Bibljotekarzy Niemieckich przygotowała ogólne ramy przepisów, schemat i normy katalogowe, które w całości Zjazd zaaprobował. Działalność Komisji ma być rozszerzona i na zagranicę. U nas jedynie K. Piekarski zajmuje się oddawna tą kwestją i może się pochlubić zebraniem obfitego materjału.

Problem, którym się żywo zajmują bibljotekarze niemieccy, to racjonalny i ułatwiony sposób cytowania czasopism naukowych przez odpowiednie skracanie tytułów. E. Below w zesz. 6 przytacza różne utarte formuły cytowań, zaś W. Rust (z. 9—10) na Zjeździe w Dortmundzie zgłasza rezolucję o unormowanie formy skrótów i wydanie alfabetycznego spisu skróconych tytułów ważniejszych czasopism jako pracę wstępną do uregulowania jej na terenie międzynarodowym. O międzynarodowej współpracy bibljotek mówi H. A. Kruess, dyrektor berlińskiej Staatsbibliothek w zeszycie 5. Institut International de Coo-peratoin Intellectuelle w Paryżu organizuje wymianę wiadomości bibliograficznych, do czego wciąga wszystkie większe bibljoteki świata. Każde państwo uczestniczące w tern dziele musi stworzyć u siebie krajowe centralne biuro, które będzie się porozumiewało z międzyna-rodowem paryskiem. Uregulowaną ma być też m. i. sprawa wymiany druków i rękopisów i utworzenie międzynarodowego Związku Bibljotekarzy. Ta ostatnia kwestja była już poruszana na zjeździe praskim w r. 1926, a następnie w Atlantic City podczas uroczystości z okazji 50-ciolecia American Library Association w październiku r. z. — Niemcy słusznie chlubią się, że są dotychczas jedynem państwem w świecie, mającem uregulowany ruch wymienny. Ustanowiło go rozporządzenie