Stefan Trzcielinski, Hanna Włodarkiewicz-Klimek, Krystian Pawłowski 15
2. Zasada identyfikacji strumienia wartości (identify the value stream). Strumień wartości obejmuje ogół czynności, poczynając od uzyskania surowca do wykonania produktu finalnego. Czynności te dzieli się na trzy kategorie: takie, które tworzą wartość, tak jak ją rozumie klient, czynności nietworzące wartości, które jednak chwilowo są niezbędne (muda 1), oraz takie, które nie tworzą wartości i mogą być natychmiast wyeliminow ane (muda 2).
3. Zasada przepływu (flow). Nakazuje ona dążenie do uzyskania przepływu strumienia wartości bez zatrzymania, bez produktów wadliwych i bez oczekiwań na kolejne czynności. W związku z tym należ)': wyeliminować bariery organizacyjne, które zakłócają przepływ bądź wręcz go zatrzymują, zaaranżować rozmieszczenie maszyn, dostosować zdolność produkcyjną maszyn oraz zastosować różnorodne metody i techniki odchudzania produkcji. Należą do nich: praca zespołowa, QFD (Quality Function Deployment), sterowanie przepływem produkcji według taktu, wizualizacja umożliwiająca natychmiastową ocenę stanu systemu (yisual control), normatywy długotrwałości cyklu produkcyjnego (cycle time), Just in Time, krótkie czasy przezbrojeń maszyn, w tym technika SMED {Single Minutę Exchange of Dies) prow adząca do skrócenia czasu przezbrojenia poniżej 10 minut oraz przez-brojenie błyskawiczne (one-touch set up) zajmujące mniej niż jedną minutę, zrównoważony' plan produkcji obejmujący sekwencyjnie powtarzające się wielkości zamówień na różne produkty (japońskie heijunka), gniazda potokowe {production cells), przepływ po jednej sztuce (japońskie chaku-chaku; single-piece flow), TPM
- kompleksowe utrzymanie ruchu (Total Productive Maintenance), zapobieganie pomyłkom (japońskie poka-yoke), 5S (seiri - sort - selekcja; seiton - systematize
- systematyka; seiso - sweep - sprzątanie; seiketsu - sauitize - schludność; shitsu-ke - selfdiscipline - samodyscyplina).
4. Zasada ssania {puli). Nakazuje produkcję wyrobów w takiej ilości, jaka jest potrzebna i tylko wtedy, gdy są one niezbędne. W związku z tym przepływ strumienia wartości jest uruchamiany przez zamówienie złożone na produkt przez zewnętrznego klienta, a kierunek przepływu zamówień na produkty' z poszczególnych operacji jest przeciwny do przepływu strumienia wartości. Produkcja odbywa się w mały'ch partiach lub po jednej sztuce, zgodnie z metodą Just in Time, a przepływ jest sterowany za pomocą techniki kanban. Zasada ssania prowadzi do skrócenia cyklu produkcyjnego i zmniejszenia zapasów, w tym zapasu robót w toku.
5. Zasada doskonałości (perfection). Do doskonałości można dążyć na dwa sposoby: przez ciągle doskonalenie (kaizen) oraz przez wprowadzanie radykalnych zmian (kaikaku). Pierwszy sposób jest skoncentrowany na poszczególnych czynnościach w łańcuchu wartości, drugi - na doskonaleniu całego łańcucha wartości. Wybór któregoś z tych sposobów wymaga określenia luki istniejącej pomiędzy stanem obecnym a doskonałością, a następnie określenia, które fonny marnotraw stwa w strumieniu wartości powinny być usunięte w pierwszej kolejności.
Lean jako organizacja przedsiębiorstwa szczupłego przejawia się zastosow'aniem wyżej wymienionych zasad nie tylko w zakresie wytwarzania, ale również projek-