244277270

Cześć wewnętrzną w znaczeniu godności osobistej, wyobrażenia o własnej wartości, której naruszenie objawia się w postaci zniewagi (obrazy). Jak stwierdza Sąd Najwyższy, naruszenie czci może nastąpić zarówno poprzez krzywdzące przemówienie dotyczące życia osobistego i rodzinnego, jak również przez zarzucenie niewłaściwego postępowania w życiu zawodowym.

Należy podkreślić, że cześć pozostaje pod ochroną, również w przypadku przesłanek sugerujących możliwość zaistnienia naruszenia czci osobistej, jednakże roszczenie o zaniechanie naruszenia czci jest aktualne tylko wtedy, gdy istnieje uzasadniona obawa dalszego jej naruszania²⁸.

W ostatnich latach można zaobserwować przyrost ilości przypadków związanych z naruszeniami czci osobistej. Globalny charakter występowania mediów oraz szybkość przekazywania w nich informacji, publikacji, poglądów przyczynia się do większej ilości naruszeń czci człowieka, poprzez publikacje stwierdzeń lub opinii nieprawdziwych, bezpośrednio lub pośrednio krzywdzących poszkodowanego.

Rozpatrując właściwości naruszeń należy podkreślić, że ochrona czci nie przysługuje w razie negatywnej oceny człowieka lub jego działania opartego na rzetelnej krytyce. W takim bowiem przypadku działanie naruszyciela jest prawnie dopuszczalne. Należy jednak pamiętać, iż rzetelna krytyka musi opierać się na faktach prawdziwych, podanych w odpowiedniej formie i adekwatnych do stwierdzonych faktów co sprawdza sąd w toku procesu.²⁹

2.3.4    Swoboda sumienia

Kolejnym dobrem wymienionym w katalogu dóbr osobistych (art. 23 k.c.) jest swoboda sumienia. Należy jednak podkreślić, że ochronę swobody sumienia zapewnia również Konstytucja RP, która każdemu człowiekowi daje wolność sumienia i religii. Pod ochroną swobody sumienia pozostaje wolność wyznawania lub nie wyznawania religii, wykonywania lub nie wykonywania praktyk religijnych itp. Swoboda sumienia może się także przejawiać w ochronie przekonań, przeciwdziałaniu dyskryminacji ze względu na narodowość, rasę czy przekonania światopoglądowe³⁰.

2.3.5    Nazwisko i pseudonim

Ochrona nazwiska i pseudonimu blisko łączą się z zagadnieniem dóbr osobistych, a w szczególności godności i czci, których zakres ochrony przytacza k.c. Pseudonimem będzie przybrane sobie nazwisko wraz z imieniem, przy czym sam sposób obrania tego nazwiska jest nieistotny. Ważny jest skutek, a więc upozorowanie autentyczności nazwiska, którego wrażenie musi sprawiać pseudonim.

Stosowanie roszczeń w przypadku naruszenia nazwiska można zastosować nie tylko w przypadkach bezprawnego stosowania nazwiska, lecz również w przypadku naruszenia stanu cywilnego człowieka,

²⁸    orz. S.N. z dnia 26 lutego 1965 r„ II CR 13/65, OSNCP 1965/10/174

²⁹    Z. Radwański: op. cit. s. 158-160

³⁰    E. Dobrodziej: op. cit. s.22

12