244277900

celu pokazanie się w gorszym, tj. patologicznym świetle; (2) agrawacji, czyli wyolbrzymianiu swoich trudności; (3) postawie „wołania o pomoc”; (4) niezwykłym reagowaniu na bodźce społeczne, niekonwencjonalności, ekscentryczności; (5) „super-szczerej” postawie, czyli przyznawaniu się do najdrobniejszych trudności i błędów.²⁵ Skala kontrolna K jest miarą postawy wobec własnych trudności osobowościowych. Osoby uzyskujące wysokie wyniki przyjmują defensywną postawę wobec własnych trudności i błędów, są mało krytyczne, nie przyznają się do trudności osobistych, konfliktów rodzinnych i innych.²⁶

W prezentowanych badaniach odnotowano statystycznie istotne różnice w skalach: L (p<0,001) i K (p<0,001). Nie odnotowano różnicy istotnej w skali F. Grupy te opisano dodatkowo w aspekcie wskaźnika Gougha i skali IM (pożądane zachowanie społeczne) Kwestionariusza Osobowości Cattella 16 PF-5 (tab. 1).

Tabela 1. Porównanie grup wyodrębnionych przy pomocy analizy skupień w zakresie skal: L, F, K, wskaźnika Gougha (MMPI-2) i skali IM (Cattell 16 PF-5).    _

MMPI-2	Dysymulacja (N=58)		Norma (N= 100)		Test t
	M	SD	M	SD	t	P
L	55,38	9,82	39,89	4,72	13,36	0,000
F	50,83	7,63	52,76	8,81	-1,39	_
K	61,41	6,32	45,89	7,76	12,94	0,000
Gough	-16,53	5,05	-7,73	7,04	-8,35	0,000
IM	68,68	21,89	38,88	24,19	4,94	0,000

W grupie 1 (Dysymulacja, N=58) znajdują się osoby, które uzyskały wysokie wyniki w skalach L i K oraz niskie wyniki w skali F. Układ ten świadczy o tendencji do ukrywania zarówno drobnych wad jak również istotnych trudności osobowościowych. Wskaźnik Gougha wyraźnie niski w tej grupie (M=-16,53; SD=5,05) wskazuje dość jednoznacznie na postawę dysymulacji.²⁷ Także wskaźnik IM, szczególnie wysoki w tej grupie wskazuje na tendencję do wywierania pożądanego wrażenia społecznego oraz odrzucanie niepożądanych zachowań, uczuć i postaw. Alumni w tej grupie odczuwają, zatem silne poczucie zagrożenia. Ujawniają w konsekwencji życzeniowy, nierealny, odarty z ludzkich ułomności obraz siebie.

W grupie 2 (Norma, N=100) znalazły się osoby o niskich wynikach w skalach L i K oraz najwyższych wynikach w skali F. Badani przyznają się do uchybień i wad (L), cechuje ich obniżenie mechanizmów obronnych, świadomość własnych niepowodzeń i trudności osobowościowych (K). Skala F, choć najwyższa, mieści się w granicach normy, nie przesądza

²⁵    Por. Tamże, s. 31.

²⁶    Por. Tamże, s. 34.

²⁷    Por. Tamże, s. 41.

12