2455029431

zasadzie w sposob nieodwracalny, przebieg rozwoju”. Zespół determinantów przekazywanych przez rodziców, ten jakby kod genetyczny różny u poszczególnych osób, określony jest pojęciem genotypu. Właściwości poszczególnych genów, chromosomów oraz całego genotypu przejawiają się przez regulację działania organizmu, którego są częścią. Regulacja ta występuje na wielu poziomach. Współdecydują one o wszystkich strukturach i funkcjach organizmu, jego płci, szybkości zmian i poziomie przemiany materii, właściwościach fizycznych i psychicznych. Akcja poszczególnych genów różnie się przejawia, jedne działają raczej pojedynczo, inne w zespołach. Wzajemne powiązania czynności genów wynikają z ich współdziałania lub wzajemnego oddziaływania na siebie. Przejawiać się to może w formie addytywnego (sumującego się) wpływu na pewne cechy lub też dominacji jednych genów nad innymi, które są względem nich recesywne, wreszcie wzajemnego korygowania czynności genów lub następstwa w czasie ich akcji. Wady w materiale genetycznym, które wykraczają poza właściwy dla gatunku zakres zmienności, powodują powstawanie anomalii budowy lub działania organizmu Endogenne czynniki genetyczne nazwać można determinantami, określają one bowiem w chwili zapłodnienia, z góry i w zasadzie w formie nieodwracalnej, zasadniczo biochemiczne normy reakcji organizmu, a tym samym przebieg rozwoju w danych warunkach.

Czynniki paragenetyczne i niegenetyczne - należą do wrodzonych przyczyn wpływających na proces rozwoju osobniczego. Nie polegają one jednak na dziedziczeniu po rodzicach cech przekazywanych jako kod genetyczny w garniturze chromosomowym i tworzących genotyp, lecz na wpływie w ciągu życia łonowego (w okresie zarodka i płodu) czynników związanych z genami matki, z przemianą materii wspólnego dla płodu i matki środowiska wewnętrznego, ze stopniem pokrewieństwa rodziców, z ich wiekiem, kolejnością ciąży itp. Liczne badania dowodzą, że te, wydawałoby się, nie najważniejsze czynniki mają w rzeczywistości istotny wpływ na jakość fizycznego rozwoju jednostki nie tylko w okresie prenatalnym, ale również w całym przebiegu ontogenezy.

CZYNNIKI EGZOGENNE:

Czynniki egzogenne są to czynniki otaczającego świata oddziałujące na organizm dziecka ciągłymi bodźcami burząc jego równowagę fizjologiczną (homeostazę), zmuszając do przystosowania się do warunków zewnętrznych i modyfikując jego rozwój. Dlatego czynniki te nazwano modyfikatorami. Pod działaniem czynników