2525392947

Zofia Sądecką Kazimierz Jajko

3. Dzikowski Park - Zielony Duch Szkoły

"Nic poprawiajmy Boga!

Nie poprawiajmy natury!

Chciejmy jq tylko uszlachetnić

przyozdobić darami Boży mi."

/+ Stefan kardynał Wyszyński/

Park jest usytuowany na prawym brzegu Wisły, w miejscu, które w czasach prehistorycznych miało walory kulturowe, dominującą skałę wapienną, świetne źródło, puszczańskie otoczenie. W przeszłości w miejscu tym była warownia, której ślady można znaleźć w piwnicach zamkowych.

Centralnym punktem założenia parkowego jest zamek - dawniejsza siedziba rodu Tarnowskich.

Pierwotne założenie (zgodnie z mapą katastralną z 1850 r.) charakteryzowało się dwutarasowymi ogrodami z podwójną promenadą na skarpach, obmurowanych murem z kamienia.

Dolne ogrody składały się z trzech dużych kwater rozplanowanych na rzucie prostokąta. Kwatera środkowa usytuowana została na osi zamku i zajęta przez łąki kwietne. Z kwatery tej otwierały się główne osie widokowe na pradolinę Wisły, w kierunku Sandomierza. Prawa kwatera została usytuowana tuż pod skarpą ogrodów warzywnych, przypominająca naturalny grąd z dominującymi w niej dębami, klonami i jesionami.

W lewej kwaterze, zadrzewienie ukształtowane zostało dopiero w drugiej połowie XIX wieku, gdy zamieniono tamtejsze warzywniki na park. W pobliżu zamku, na skarpach, rosły pomnikowe okazy dębów szypułkowych.

Park dzikowski w obecnych granicach był prawdopodobnie założony ok. 1804 roku (na fakt ten wskazują słoje drzewne, liczone w 1958 r. na złamanych przez huragan pniach drzew, a także fakty z historii rodziny Tarnowskich).

W 1800 r. panią na Dzikowie została Walcria Stroynowska (żona J. Tarnowskiego), kobieta o niezwykłych talentach i zainteresowaniach (m.in. malarstwo). To jej zawdzięczamy wspaniałe walory plastyczne i urodę parku. Do nasadzeń parku wykorzystywano głównie gatunki rodzime: dąb, lipa, je-

- 15 -