262080717

i

KAPITAŁ LUDZKI

NARODOWA STRATEGIA SPÓINOSCI

UNIA EUROPEJSKA

EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY

Program nauczania pierwszej pomocy przedmedycznej uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi- opracowanie i pilotażowe wdrożenie programów

3. Wybrane zagadnienia anatomii i fizjologii układu oddechowego

Oddychanie oznacza wymianę gazową pomiędzy organizmem a otoczeniem. Polega na wymianie tlenu i dwutlenku węgla między ustrojem a środowiskiem zewnętrznym (oddychanie zewnętrzne) oraz na poziomie tkankowym między krwią a tkankami (oddychanie wewnętrzne)

Górne drogi oddechowe tworzą jama nosowa , ustna, gardło i krtań. Wdychane powietrzne zostaje w nich ogrzane, nawilżone i oczyszczone. Poniżej krtani rozpoczynają się dolne drogi oddechowe, na które składa się tchawica, oskrzela ( dzielące się na kolejne generacje coraz mniejsze) i płuca utworzone przez przewodziki pęcherzykowe i pęcherzyki płucne. Ściana pęcherzyków płucnych utworzona jest przez naczynia włosowate krążenia płucnego, włókna tkanki łącznej oraz cienką warstwę komórek wyścielających wewnętrzną ścianę pęcherzyka. W płucach jest ok. 3 min pęcherzyków płucnych o łącznej powierzchni 70-80 m2, w których odbywa się wymiana gazowa. Cześć powietrza pozostająca w drogach oddechowych nie uczestniczy w wymianie gazowej. Przeciętna objętość oddechowa u osoby dorosłej wynosi ok. 450 -600 ml, średnia liczb oddechów 12/min, a wentylacja minutowa ok. 5-6 1. Wymiana gazowa polega na eliminacji z ustroju C02 i pochłanianiu 02.

Płuca otoczone są błoną zwana opłucną wyścielająca klatkę piersiową od wewnątrz, umożliwiając poruszanie się płuc w obrębie klaki piersiowej.

Głównym mięśniem oddechowym jest przepona, która kurcząc się obniża się i spłaszcza, przez co zwiększa się objętość klaki piersiowej i następuje wdech. Natomiast spokojny wydech jest zjawiskiem biernym.

Ośrodki regulujące oddychanie znajdują się zarówno w rdzeniu przedłużonym i moście i zapewniają automatyczne generowanie częstości i głębokości oddechów. W pewnych warunkach oddychanie może być także dowolnie, świadomie regulowane poprzez wpływ kory mózgowej.

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

12