2711905645

Kronika 313

i traw. O produktywności torfowisk południowej tajgi mówiła N. Mironyćeva-Tokareva z tego samego Instytutu. 3-letnie badania na 3 stanowiskach torfowisk wysokich i przejściowych w rejonie torfowiska Vasiuganskiego wykazały, że ogólna produkcja roślinna waha się od 1000 do 1400 g m^:, a udział części podziemnych to 60% całości. O produktywności torfowisk przyamurskich mówiła T. Kopoteva z dalekowschodniej stacji Kim-Yu-Chen. Torfowiska szuwarowe mogą produkować do 5000 g m'³ w roku i 80-90 % fitomasy pochodzi z korzeni traw. Zaskakującym wynikiem badań było stwierdzenie, że produkcja nadziemnych części w okresie wilgotnym była dwukrotnie mniejsza niż w okresie suchym. Prof. A. Titljanova z Nowosybirska podsumowała w swym referacie rezultaty dotychczasowych badań produktywności torfowisk rosyjskich w poszczególnych strefach klimatyczno-roślinnych.

W drugiej sesji przedpołudniowej S. Vasilev w imieniu 6 autorów z Nowosybirska i W. Bleutena z Holandii wygłosił referat na temat bilansu węgla w torfowiskach Zachodniej Syberii. W regionie Nojabrska (północna tajga) i Płotnikowa (południowa tajga) mierzono wydzielanie metanu i CO-, z dolinek i grzęd oraz badano produktywność roślinności. Badania nad obiegiem węgla w borealnych i subarktycznych torfowiskach Kanady i USA przedstawił R.K. Wieder z Uniwersytetu Villanova, a współczesny bilans węgla w kontynentalnych torfowiskach Kanady - M.R. Turecky z Edmonton. Obydwoje mierzyli szybkość akumulacji, datując torf metodą ^:"'Pb. M. Turecky analizowała roztapianie zmarzliny w Kanadzie (2630 km' na 100 lat) i wiązała z tym znacznie szybszą akumulację torfu niż w obszarach zmarzlinowych. Po południu odbyła się wycieczka na wielkie torfowiska palsa.

W ostatnim dniu sympozjum sesję przedpołudniową, dotyczącą hydrologii i typologii torfowisk, prowadzili dr K. Kremenecki, prof. W. Błeuten i proi. M. Succow z Greifswaldu. W. Bleuten mówił o składzie chemicznym wód torfowisk, wysokich i niskich oraz wód jezior wewnątrz torfowisk na dwu stanowiskach w północnej tajdze (Nojabrsk) i w południowej tajdze (rejon Tomska). Generalnie koncentracja składników mineralnych w torfowiskach niskich jest wyższa niż w wysokich, ale jednocześnie wody torfowisk południowej tajgi mają znacznie wyższe ilości składników niż wody torfowisk północnej tajgi, z jednym wyjątkiem, którym jest ołów (3-krotnie wyższy w rejonie Nojabrska). L.C. Smith z Uniwersytetu w Kalifornii referował wyniki amerykańsko-rosyjskiego projektu badań torfowisk Zachodniej Syberii. W latach 1999-2000 pobrano 97 monolitów torfu. Datowania początków akumulacji metodą ^l4C wykazały, że sięga on 11 000 lat BP. Torfowiska najszybciej rozprzestrzeniały się we wczesnym holocenie, ale w południowej tajdze tempo zabagnienia zmniejszyło się między 8000-4000 lat BP. Głębokość torfu obniża się od południa ku północy. Historia rozwoju torfowisk jest podobna jak torfowisk w strefie borealnej Kanady i Fennoskandii. Badania rosyjsko-amerykańskie będą kontynuowane. O badaniach składników mineralnych w torfach (głównie N, P, K) w Holandii, Belgii i Dolinie Biebrzy mówił M.J. Wassen z Uniwersytetu w Utrechcie. Zespół badaczy holenderskich rozpoczął pod jego kierunkiem prace w dolinie Biebrzy już w końcu lat 80. (razem z prof. A. Pałczyńskim) i konsekwentnie prowadzi je do dzisiaj. Dr Wassen był inicjatorem wydania przez Uniwersytet w Utrechcie w latach 1993-1994 pięciu tomów prac o torfowiskach w dolinie Biebrzy (częściowo przedruki prac polskich).