2711905649

315

Kronika

Fot. 1. Wysokie na 8 m palsa pokryte białymi porostami, kolorowymi torfowcami i mchami brunatnymi,

nagim erodowanym torfem u szczytu, autor na stoku z lewej strony.

się w postaci szerokich na 20-40 m pagórów, otoczonych dolinkami i grzędami płaskich torfowisk palsa. Na wysokich palsach (fot. 1) można było obserwować ich wszystkie charakterystyczne cechy, tj. erozyjne pękanie i obrywanie się wielkich brył torfu na stokach oraz murszejący na szczycie torf pokryty porostami. Trzecia wycieczka prowadziła na południe od Nojabrska do dużych torfowisk aapa, z szerokimi na kilkanaście metrów turzycowymi dolinkami i niewysokimi do 1 m grzędami, pokrytymi obficie krzewinkami Betula nana, Oxycoccus microcarpa, Empetrum nigrum, Ledum palustre, Andromeda polifolia oraz pojedynczymi sosnami, często zdeformowanymi przez występującą niżej zmarzlinę.

Po Sympozjum zostałem zaproszony przez prof. Lapśinę na całodzienną wycieczkę z inicjatywy Niemców i Australijczyków nad szeroką rzekę syberyjską Pjakupur, płynącą do zatoki Obskiej, 100 km na NW od Nojabrska. Kilka postojów po drodze pozwoliło zobaczyć krajobraz płaskich torfowisk palsa, wielką piaszczysto-żwirową odkrywkę geologiczną, rzekę Pjakupur, czynne wieże wiertnicze pompujące ropę do rurociągów oraz jeziorka i pływające na nich wyspy otoczone przez płaskie palsa. Uzupełniłem tu sobie swój zbiór mchów brunatnych, torfowców i porostów, które będą analizowane na zawartość pierwiastków promieniotwórczych przez fizyków.

Sympozjum - pierwsze, które zgromadziło na Zachodniej Syberii tak reprezentatywne grono badaczy torfowisk z różnych kontynentów - było bardzo sprawnie zorganizowane. Wygłaszane referaty tłumaczono bezpośrednio na dwa języki: angielski i rosyjski.