0281

264

LESZKU BUŁY (ż. GRZY-MISŁAWA).

yj.

natiG). Późniejsi kronikarze, opierający się na Kadłubku, jak Kron. Wielk.^{1 2}), Chroń. Pol.³) i Chroń. princ_ Pol.⁴), nie rozumiejąc milczenia swego wzoru, nazywają Leszka błędnie pierworodnym Kazimierza Sprawiedliwego synem (primogenitus). Błąd ten w Chroń, princ. Pol. jest tem bardziej rażącym, że na innem miejscu^{5 6}) wymienia ona Bolesława jako syna Kazimierza i kładzie go trafnie przed Leszkiem i Konradem.

Datę śmierci Leszka (skutkiem zamordowania przez Odonica pod Gąsawą wzgl. Marcinkowem)^<;) podają pod r. 1227 Rocz. kap. krak. ⁷), Rocz. krót.⁸), Rocz. Śkrzys.⁹), Rocz. Małop. w kod. Król.^{10 11}), Ann. Sil. comp. ^u), Rocz. Górnośl.¹²), Kron. Wielk.^{13 14}), Rodow. książ. poi. ^u), za niemi Długosz ¹⁵). Oczywistą omyłką jest data 1225 r. w Rocz. Małop. kod Kurop.¹⁶) i 1226 r. w Rocz. Krak.¹⁷), Rocz. Sędz.^ls) i Rocz. Franc. krak.¹⁹). Niemniej też i późniejsze daty, jak rok 1228 w Rocz. Tras.²⁰), Rocz. Małop. kod. Szamot.²¹), Rocz. Kujaw.²²) i w Długosza Exeerpt.²³), tudzież rok 1229 w Spom. Gniezn.²⁴) i Latop. Hipao.²⁵) odpadają wobec tego, iż posiadamy dyplomat z 6 grudnia 1227 r.^2fi), wystawiony przez wdowę po Leszku, Grzymi-sławę, dotyczący fundacyi kościelnej ob remedium anime eius (Leszka).

Dzień śmierci zapisał Kalend. Krak. ²⁷) pod datą 24 listopada: dux Lestco, quem filius Odonis inter-fecit, obiit. Necr. Boh.-Sil.²⁸) pod dniem 23 listopada podaje zapiskę: obiit dux Lestico. Zarówno identyczność obu dat (z różnicą o jeden tylko dzień), jako też wzgląd, że zapiski nekrologiczne Necr. Boh.-Sil. nie sięgają poza pierwsze lata drugiej połowy XIII w., wskazują na to, że i ta ostatnia zapiska dotyczy Leszka Białego. Ponieważ zabójstwo dokonanem zostało w Wielkopolsce, przeto snadno przypuścić można, że wieść o tem zdarzeniu dostała się do Krakowa później, aniżeli na sąsiedni Śląsk, a stąd tłomaczy się, dlaczego zapiska Kalend. Krak. ma datę o dzień późniejszą od zapiski śląskiej. Ta ostatnia (23 listopada) zasługuje zatem na pierwszeństwo. Długosz w swoich Excerptaeh ²⁹) wypisał sobie z Kalend. Krak. datę 24 listopada; zużytkowując ją jednak w Historyi³⁰), dopuścił się omyłki przez niedopatrzenie; odczytawszy mianowicie błędnie 14 (zam. 24) listopada, rozwiązał ją tamże na: czwarty dzień licząc od św. Marcina (11 listopada)³¹). Przez niedokładne zużytkowanie przekazu Długoszowego odnosi Knoblich³²) datę śmierci Leszka wprost do dnia 11 listopada (św^r. Marcina)³⁸).

Grzymisława.

Żonę tego imienia dają Leszkowi Rocz. Tras.³⁴), Rocz. Sędz.³⁵), Rocz. Małop. w kod. Kurop., Szamot. i Lubiń.^s,!), Rocz. Franc. krak.³⁷), Vita S. Salom. ³⁸) i Kron Wielk.³⁹). Wiele też dokumentów wymienia Grzymisławę bądź to jako żonę Leszka⁴⁰), bądź też jako matkę jego syna, Bolesława Wstydliwego⁴¹)_ Kod. Król. Rocz. Małop.⁴²) podaje zepsutą formę: Gizimila. Imię Primislam, jak je kilkakrotnie w dokumentach czytał Fejer⁴³), polega na oczywistej omyłce. W liście protekcyjnym Grzegorza IX z r. 1233 ⁴⁴), odnoszącym się, jak z treści niewątpliwie wynika, do Grzymisławy, oznaczono jej imię, sposobem w pismach papieskich praktykowanym, pierwszą tylko głoską, którą jest litera C. Jest to błąd bądź to kancelaryi papieskiej, bądź też wydawcy, który poprawić należy na G.

1

Mon. Pol. II. 430. — 2) Ibid. II. 552. — 3) Ibid. III. 638. — 4) Ibid. III. 483. — 5) Ibid. III. 541. — 6) Por.

2

o tej sprawie Roepell, Gesch. Pol. I. 425; Griinhagen, Schles. Reg. I. 166; Semkowicz, Zbrodnia Gąsawska, Aten. 1886

3

III.    328 i n. — 7) Mon. Pol. II. 803. — 8) Ibid. II. 803. — 9) Ibid. III. 71. — 10) Ibid. III. 165 — U) Ibid. III. 677. —

4

12) Ibid. III. 715. — 13) Ibid. II. 555. — 14) Ibid. III. 282. — 15) Hist. Pol. II. 224. — 18) Mon. Pol. III. 164.

5

17 ibid. II. 837. — 18) Ibid. II. 877. — 19) Ibid. III. 48. — 20) ibid. II. 837. - 21) ibid. III 165. — 22) ibid. III 206. —

6

23) Ibid. IV. 13. — 24) Ibid. III. 43. — 25) Str. 503. — 26) Kod. dypl. Małop. II. nr. 393. — 27) Mon. Pol. II. 938. —

7

28) Zeitschr. f. Gesch.    Schles. V.    115. — 29) Mon. Pol.    IV.    13. — 30)    Hist.    Pol. II. 224.    — 31)    Nie    jest to    zatem    omyłka

8

drukarska w wydaniu    Długosza, jak mylnie przypuszcza    Roepell w Mon.    Germ. SS. XIX.    596 u w. 48.    — 32)    Herzogin Anna

9

26. — 33) Perlbach, Preuss.-Poln. Stud. I. 13, zapewne przez omyłkę drukarską, podaje śmierć Leszka pod datą 22 listopada.—

10

34) Mon. Pol II. 836. — 35) ibid. II. 876. — 36) Ibid. III. 162. 163. — 37) Ibid. III. 46 - 38) Ibid. IV. 776. — 39) ibid.

11

II. 552. — 40) N. p. Kod. dypl. kat krak. I. nr. 61. — 41) N. p. ibid. I nr. 59; Kod. dypl. Małop. I. 44 i in. W Kod.

12

dypl. Pol. III. nr. 24 nadano jej przez błędne odczytanie dokumentu imię Grimelli; w poprąwnem wydaniu tegoż dokumentu

13

w Kod. dypl. Małop. I. nr. 27    czytamy już dobrą formę:    Grimislaua.    —    42)    Mon. Pol. 111. 163.    — 43) Cod.    dipl.    Hung.

14

IV.    B. 78. 350. — 44)    T h e i n e r,    Mon. Pol. I. nr. 54.