DSCN6349 (Kopiowanie)

40 Biologia - nepetytorium dla kandydatów na akademie medyczne

ciało pokryte białym nalotem grzybni i po jakimś czasie giną. Bardzo groźnymi pasożytami roślin uprawnych są: dizcwnik winorośli (Plasmopara viiico/a) i fitoftora (Phytophtora infestans), wywołująca tzw. zarazę ziemniaczaną (choroba ta była przyczyną klęski nieurodzaju i głodu w Irlandii w latach czterdziestych XIX wieku, co spowodowało masową emigrację ludności do USA).

7.4.2.2 J. Klasa: sprzężniaki (Zygomycetes)

Zaliczamy tu około 300 gatunków grzybów lądowych, posiadających dobrze rozwiniętą, wicloją-drową grzybnię (por. ryc. 7-17). Jej ściany zbudowane są z chityny. Sprzężniaki bezpłciowo rozmnażają się. wytwarzając dwa typy nieruchomych zarodników: zarodniki sporangialne i konidia. Proces rozmnażania płciowego polega u nich na połączeniu się (zlaniu) dwóch plech różnoimicnnych, pochodzących od dwóch różnych osobników (osobniki te, oznaczone “+” i na ryc. 7-17, nie różnią się

morfologicznie, lecz ma tu miejsce swego to-

ł

dzaju fizjologiczne zróżnicowanie płci). Po po-

grzybnia z za rodnią

J

zarodnik

<n)

*-^k- łączeniu się dwóch gametangiów następuje / powstanie zygoty (ryc. 7-17); proces ten okroją    śla się HHHHHHM-iyiko zygota (zwa

na zygosporą) jest diploidalna; zaczyna kiełkować, przechodząc mejozę i wytwarza ha-ploidalnc strzępki następnego pokolenia (mamy tu zatem do czynienia z cyklem rozwojowym typu I, przedstawionym na ryc. 7-13). Typowymi przedstawicielami sprzężniaków są

Ryc. 7-17. Cykl rozwojowy pleśniaka (Mucor) z klasy pleśniaki (rodzaj Mucorj, bardzo pospolite

grzyby powodujące pleśnienie szeregu artykułów spożywczych, np. chicha (ryc. 7-17). Niektóre gatunki pleśniaków wywołują u ludzi grzybice różnych narządów, określane ogólnym mianem mukormvknzv.

sprzężniaków. Opis w tekście; n - haploidalna liczba chromosomów, 2n - diploidalna liczba chromosomów, zJk. - zarodniki konidialne (JD).

7.4.2.2.4.    Klasa: drożdżowce (Endomycetes)

Grupuje ona otganizmy zaliczane często do workowców, choć są one od workowców bardziej prymitywne i tylko wyjątkowo wytwarzają worki. Są to organizmy jednokomórkowe, zawierające po jednym jądrze, tworzą czasem nitkowate lub nieregularne skupienia zwane grzybnią rzekomą (pseudomycelium). Rozmnażają się głównie przez pączkowanie (ryc. 6-1). Do drożdżowców zaliczamy dwa rodzaje: Saccharomyces (drożdże) i Taphrina.

7.4.2.2.5.    Klasa: workowce (Ascomycetes)

Klasa ta obejmuje ponad 25 000 różnych gatunków grzybów. Mają one bogatą, zwykle wielokomórkową grzybnię. Każda komórka zawiera po jednym jądrze (ryc. 7-18). Komórki poprzedzielane są chitynowymi ścianami, w których znajdują się otworki, zapewniające wzajemny kontakt cytoplazmom sąsiednich komórek.

Workowce rozmnażają się bezpłciowo (wegetatywnie) przez wytwarzanie zarodników zwanych konidiami. Powstają one przez odcinanie się komórek na końcach strzępek (ryc. 7-18, 7-19, 7-20. 7-21). Płciowy sposób rozmnażania związany jest z wytwarzaniem tzw. worka (ascus), w którym w drodze podziału mejotycznego wytwarza się zwykle 8 haploidalnych zarodników, tzw. askospur Proces ten przebiega w dwóch etapach (ryc. 7-18).

W etapie pierwszym następuje plazmogamla - zespolenie się cytoplnzmy dwóch gametangiów męskiego i żeńskiego. Gamctangium męskie czyli plemnia (anterydium) przekazuje wraz | częscu