2711906052

Uchwała samorządowa w sposób istotny ograniczała samodzielność insty-t-jc-. i sonorzędowych i podporządkowywała je faktycznie aparatowi państwowemu, a ponadto odsuwała od wpływów na kształtowanie stosunków wiejskich cale rzesze młodzieży, tego najbardziej energicznego i postępowego elemen-Cały szereg gmin powiatu ropczyckiego podejmowało na wiecach i zebraniach uchwały i rezolucje potępiające te ustawy. W jednym tylko numerze "Zielonego Sztandaru" z maja 1933 r_# zamieszczone zostały informacje o nadesłaniu takich protestów ze Slotowej, Daworza Dolnego, Grudnej Dolnej, Gębiczyny, Gorzejowej, Daworza Górnego, Siedlisk, Głobikowej, 8ie-

lowych, Strzegocic, Iwierzyc, Będziemyśla, Mokrego i Glinika z podpisami

84

kilkudziesięciu chłopów na każdym proteście

Opiniom i przekonaniom chłopów w tej kwestii dał wyraz w jednym z wy-stępień sejmowych Fr. Stachnik podczas debaty nad gminami zbiorowymi 15 II 1933 r., ostrzegajęc rzęd i większość sejmowę przed konsekwencjami jej przeprowadzenia, stwierdzał: "w imieniu chłopów małopolskich zapewniam Panów z bloku większości, że jesteście w błędzie, jeżeli sędzicie, że wprowadzeniem gminy zbiorowej pozbawicie chłopów swobód obywatelskich,jakie ma gmina jednostkowa. Chłop należnych mu praw wydrzeć sobie nie pozwoli i najbliższa przyszłość wykaże, że uchwalona przez was ustawa zostanie martwę literę, nad którę życie i naród przejdzie do porzędku. Lud polski

rozumie doskonale, o co wam chodzi i będzie się bronił do ostatka przed

8 5

wydaniem swego samorzędu na pastwę biurokracji" . Oceniajęc nowę ustawę

samorzędowę nazywał ję dalszym ogniwem "ustaw obdzierajęcych społeczeństwo

z resztki praw obywatelskich"_# Kierujęc pod adresem sanacji oskarżenie

stwierdził na zakończenie swego występienia, zwracajęc się do jej ław,

"w cięgu siedmioletnich waszych rzędów wybudowaliście wielki gmach państwo

0 0

wości, gmach pełen nieprawości, gwałtu i bezprawia”

⁸⁴ "Zielony Sztandar" 1932, nr 33 z 22 V.

⁸⁸ Zb. F. St., Przemówienie posła Franciszka Stachnika wygłoszone w Sejmie dnia 15 lutego 1933 r. podczas debaty nad gminę zbiorowę "wg stenogramu sejmowego”. Podczas tej debaty poseł Aleksander Bogusławski,podkreślał, ze "oznacza ona podporzędkowanie całego życia państwowego i społecznego podległej sobie biurokracji i to biurokracji specjalnie dobieranej z grona swego tylko kierunku politycznego... Ustawa zbudowana jest na nieufności rzędu do społeczeństwa. Każdy mieszkaniec jest tu podejrzany o szkodliwe działanie, Jak również o to, że jest niedostatecznie mędry, aby mógł o swoich miejscowych sprawach decydować Spraw. Sten. z 85 pos. Sejmu dnia 13 lutego 1933 r. k.k. 82-83, 89; Deszcze w trakcie dyskusji nad rzędowym projektem o pełnomocnictwach dla Prezydenta w okresie międzysesyjnym poseł Zygmunt Zaremba podkreślał:"Dziśiaj żyjemy na cmentarzu samorzędu, samorzędu nie ma, zastępiły go komisarskie rzędy. Dest on niszczony dzisiaj finansowo, jest niszczony personalnie, jest łamany, każda osoba, która ma możność jeszcze działać na tym terenie jest prześladowana". Spraw. Sten. z 68 pos. Sejmu dnia 14 marca 1932 r. k. 94.

F. Stachnik, Beznadziejny stan samorzędu w Małopolsce.

"Piast" 1933, nr 15 z 9 IV; Stronnictwa opozycyjne zajmowały jednoznacznie Krytyczne stanowisko wobec polityki agrarnej rzędu. D. C i e p i e-

1 e w s k i, Polityka agrarna...