2711906149

ofensywy czynników rzędowych i klerykalnych nasilonej zwłaszcza po wydarzeniach 1933 r. , wyeliminowania z szeregów przez aresztowania najenergi-czniejszych indywidualności, potafiło ono wyjść z pewnego impasu i odzyskać zachwianę pozycję.

Przeprowadzenie zmiany konstytucji i ordynacji wyborczej, która praktycznie rzecz bioręc oddawała w ręce sanacji typowanie kandydatów na posłów, wpłynęły niewętpliwie na decyzję prezydenta Mościckiego rozwięzujacę Sejm dnia 10 lipca 1935 r. i wyznaczenie nowych wyborów na dzień 8 września 1935 r. W fakcie tym nie bez słuszności dostrzegał Wincenty Witos, prze-bywajęcy zresztę w tym okresie za granicę, dężenie rzędu do publicznego zademonstrowania "przed światem, że posiada zaufanie społeczeństwa polskie-37

go” * W tej sytuacji nie mógł więc wyborów zlekceważyć. Wydaje się, że ałówne nadzieje pokładano w zadziałaniu samej ordynacji wyborczej oraz w "zdolnościach" administracji państwowej do organizowania tego rodzaju akcji politycznych.

Nie było chyba podstaw do przypuszczenia, by czynniki rzędzęce mogły w sposób normalny, szczególnie zaś na terenie wsi, uzyskać zdecydowanę większość głosów. Materiały urzędowe, sporzędzane bardzo wyraźnie pod kętem określenia wpływów politycznych w poszczególnych powiatach i prognoz wyborczych, wyraźnie wskazuję, że w powiecie ropczyckim zdecydowanę przewagę posiadało Stronnictwo Ludowe. Tak np. określano w Gminie Borek Wielki ilość zwolenników 8B17R na 10%, resztę zaś stanowili członkowie SL, względnie jego sympatycy, w Czarnej odpowiednio 1/5 i 4/5, w Dębicy 30%, w Olchowej 2C%,

Paszczynie 1/3^. W podobny soosób szanse wyborcze sanacji określały rów-

39

nież inne materiały urzędowe

W wytworzonej sytuacji politycznej, wprowadzeniu niedemokratycznej ordynacji wyborczej, szykanowaniu opozycji, stronnictwa opozycyjne postanowiły zbojkotować wybory. Propozycje idęce w tym kierunku wyszły właśnie

z Małopolski, gdzie j_Uż na zjeździe okręgowym 16 grudnia 1934 r. zwró-

4 0

cono się do NKW SL z takę rezolucję . Ostateczna decyzja została podjęta na kongresie SL 14 lipca 1935 r. w Warszawie. W podjętej uchwale podkreślono, że "Stronnictwo Ludowe i jego członkowie nie wezmę udziału w wyborach, przeprowadzonych na podstawie nowej ordynacji wyborczej", a kto bę-

W. W i t os, Moje wspomnienia..., t. III, s. 399; Burzliwa dy-s.usja nad nowę ustawę konstytucyjnę odbyła się w sejmie dnia 23/24 marca :*3S r. Por. Spr. Sten. z 142 pos. Sejmu dnia 23/24 marca 1935, s. 32-154.

AAN, MSW 352, Opisy gmin zbiorowych Borek Wielki, Czarna, Dębica, Olchowa, Paszczyna i Pilzno-Wieś.

^ CAPZPR, UWKr. 268/I-i, Akta szczegółowe w sprawie nastrojów przedwyborczych w 1935 r., k. 153.

⁴⁰ 3. Borkowski, Postawa polityczna..., s. 245; Por. Zasady oroynac i i wyborczej do Sejmu z 8 lipca 1935 r. Sciptor, Sejm i senat 1935-1940, Warszawa 1936, s. 27-33.

94