274844968

krwionośnych, nerwów i ścięgien. Oczywiście, najistotniejsze jest zahamowanie krwotoku, jednak nie wolno stosować opasek uciskowych, bo może dojść do martwicy tkanek.

Zranioną rękę należy unieść do góry i tamować wypływ krwi w miejscu skaleczenia przy pomocy tamponów z waty owiniętej wyjałowioną gazą, przymocowanych lekko naciągniętym bandażem. Należy bezwzględnie zwrócić się o pomoc do lekarza. Bardzo nieprzyjemne w skutkach mogą być skaleczenia spowodowane wbiciem w dłoń szklanej kapilary. Na skórze widoczny jest maleńki ślad (jak po wbiciu igły), ale wewnątrz rany mogą tkwić drobniutkie odłamki szkła. Konieczna jest wówczas pomoc lekarska.

Oparzenie termiczne

Przyczyną oparzeń termicznych może być kontakt skóry z rozgrzanym sprzętem laboratoryjnym, gorącą wodą, parą wodną, płomieniem palnika gazowego lub, w skrajnych przypadkach, z ogniem podczas pożaru. Pierwsza pomoc w przypadku każdego oparzenia polega na ochładzaniu uszkodzonego miejsca dużą ilością bieżącej zimnej wody, nawet przez kilkanaście minut. Miejsca oparzonego nie wolno smarować maścią ani kremem, lecz tylko zabezpieczyć jałowym opatrunkiem. Oparzenia otwartym ogniem są zazwyczaj bardzo poważne (III lub IV stopnia) i wymagają natychmiastowej opieki lekarskiej Przy oparzeniu II stopnia pojawiają się pęcherze wypełnione płynem, których nie wolno samodzielnie przekłuwać. Jeżeli oparzona jest duża część ciała (np. cała dłoń), to należy również zwrócić się o pomoc lekarską.

Oparzenie chemiczne

Oparzenia chemiczne mogą powstać w wyniku nieostrożnego obchodzenia się ze żrącymi cieczami (patrz: rozlanie cieczy). Oparzenia bromem będą opisane w dalszej części tego rozdziału. Większość oparzeń chemicznych jest wywołana przez stężone roztwory kwasów i zasad. Pierwsza pomoc polega na natychmiastowym zmyciu żrącej substancji dużą ilością bieżącej zimnej wody. Następnie należy przemyć oparzone miejsce w celu zobojętnienia 1% roztworem kwasu octowego w przypadku oparzenia zasadą lub 1% roztworem wodorowęglanu sodu przy oparzeniu kwasem. Nie należy stosować żadnych maści lecz zabezpieczyć oparzone miejsce jałowym opatrunkiem. Jeżeli oparzenie jest głębokie lub rozległe, to trzeba skonsultować się z lekarzem, gdyż rany po oparzeniu chemicznym goją się niekiedy bardzo trudno.

Jeżeli w trakcie wypadku doszło do oblania odzieży żrącą cieczą, to należy zdjąć wszystkie zmoczone części garderoby. Nie wolno jednak odrywać ubrania przyklejonego do skóry (np. rajstop), pozostawiając to fachowej opiece lekarskiej. Całą powierzchnię ciała, która mogła mieć kontakt ze żrącą cieczą należy obficie spłukać wodą pod przeznaczonym do tych celów prysznicem.

Ciało obce w oku

Jeżeli przestrzega się obowiązku przebywania w laboratorium w okularach ochronnych, to prawdopodobieństwo dostania się do oka ciała obcego jest minimalne. W razie wypadku z oczami zasada postępowania jest jedna: nie wolno samodzielnie podejmować żadnych działań medycznych, lecz przemywać uszkodzone oko dużą ilością bieżącej wody przez co najmniej 10 minut, przy szeroko rozwartej powiece, pamiętając jednak, aby strumień wody nie był zbyt silny. Jeżeli poszkodowany nosi soczewki kontaktowe, to w trakcie przemywania oka muszą zostać usunięte. Zdrowe oko powinno być w czasie przemywania zamknięte (zasłonięte). Po przemyciu wodą należy skonsultować się z lekarzem okulistą, który oceni skutki wypadku i zdecyduje o dalszym leczeniu. Do czasu konsultacji z lekarzem należy osłonić uszkodzone oko opatrunkiem z jałowej gazy.

11