P: Nikt nie odważy się podnieść na nie reki. (SW 1999/15, 6) N: Keiner wagi es. Hand an sie zu leaen. (SW 1999/15, 6)
lp. |
Kryterium formalne |
Kryterium semantyczne |
Kryterium stabilności |
Kryterium strukturalne |
Rodzaj ekwiwalencji |
Strategia |
37. |
zwrot |
zachowania ludzkie |
niestabilność aspektu |
maksymalna |
adaptacja |
Frazeologizm podnieść, podnosić rękę oznacza ‘zamierzyć się na kogoś, uderzyć kogoś’ (kto + podniósł, podnosi rękę + na kogo); (BL 2003: 595). Ekwiwalentem słownikowym jest die Hand gegen jdn erheben (PI 1995: 105). W przekładzie zastosowano frazeologizm synonimiczny Hand an jdn legen - ‘jdn tatlich angreifen’ (Duden11: 319). Tłumaczenie spełnia kryteria odpowiednika frazeologicznego z różnicą elementów leksykalnych.
P: Gigantyczne plany rozbudowy na rezydencję monarszą Zamku Królewskiego, Ujazdowa czy Wilanowa pozostały jedynie na papierze. (D 1997/2, 28)
N: Die gigantischen Projekte, das Kónigsschloss, Ujazdów oder Wilanów\ zu Residenzen des Monarchen auszubauen, blieben auf dem Papier stehen. (D 1997/2, 29)
lp. |
Kryterium formalne |
Kryterium semantyczne |
Kryterium stabilności |
Kryterium strukturalne |
Rodzaj ekwiwalencji |
Strategia |
38. |
zwrot |
niestabilność elementów leksykalnych |
grupa przyimkową |
maksymalna |
adaptacja |
Frazeologizm coś jest, pozostaje tylko na papierze oznacza 'coś, o czym się pisało, mówiło, nie istnieje w rzeczywistości, nie zostało zrealizowane’ (Dubisz 2003, t. 3: 37). Ekwiwalentem słownikowym jest das steht nur auf dem Papier (PI 1995: 15). W języku niemieckim funkcjonuje również frazeologizm, podobny do zastosowanego translatu (nur) auf dem Papier (be)stehen, existieren - 'zwar schriftlich festgelegt, aber nicht verwirklicht sein’ (Duden11: 565). W przekładzie zachowano zgodność znaczeń idiomatycznych, zauważalne są niewielkie różnice strukturalne: pozostać - stehen bleiben.
P: W 1992 roku, gdy losy polskiej demokracji wciąż wisiały na włosku. (...) opolscy rolnicy postanowili powołać do życia Śląski Raiffeisen (...). (SW 2001/4, 1-3)
N: 1992, ais die polnische Demokratie an einem Kaden hine (...), beschlossen schlesische, oder genauer gesagt Oppelner Landwirte, die „Śląski Raiffeisen" ins Lebenzu rufen (...). (SW 2001/4. 10)
lp. |
Kryterium formalne |
Kryterium semantyczne |
Kryterium stabilności |
Kryterium strukturalne |
Rodzaj ekwiwalencji |
Strategia |
39. |
zw rot |
ocena |
stabilny |
grupa przyimkową |
maksymalna |
adaptacja |
Frazeologizm wisieć na włosku oznacza, że 'coś jest zagrożone, coś jest w niebezpieczeństwie’ (co + wisi na włosku); (BL 2003: 925). W przekładzie zastosowano ekwiwalent słownikowy an einem Haar hangen (PI 1995: 740) - ‘sehr gefahrdet, bedroht
80