2906542482

120 K. KALETHA [2]

tychmiastowego wytworzenia się kompleksu enzym-substrat (EA), który po uprzedniej aktywacji rozkłada się z odtworzeniem wolnej formy enzymu (E) i wytworzeniem produktu reakcji (P). W fazie prestacjonarnej, stężenie kompleksu EA początkowo szybko wzrasta, po czym szybkość jego tworzenia zostaje zrównoważona szybkością rozkładu. Wtedy stężenie kompleksu enzym-substrat ustala się na określonym poziomie a szybkość reakcji osiąga wartość stałą — rozpoczyna się druga faza reakcji zwana fazą stacjonarną lub inaczej fazą szybkości początkowej (initial velocity phase). Charakterystyczną cechą fazy stacjonarnej jest to, że w czasie jej trwania ilość wytwarzanego w jednostce czasu produktu (lub rozkładanego w jednostce czasu substratu) jest stała — zatem w fazie tej reakcja enzymatyczna przebiega wedle kinetyki rzędu zerowego. Faza stacjonarna w przeciwieństwie do prestacjonarnej trwa wystarczająco długo, aby możliwe było dokonanie odpowiednich pomiarów szybokści reakcji bez pomocy technik wymagających specjalnej aparatury. Z chwilą, kiedy stężenie zużywającego się substratu obniży się na tyle, że przestaje wysycać enzym, kinetyka reakcji enzymatycznej zmienia się z zerorzędowej na pierwszorzędową i rozpoczyna się trzeci, ostatni etap reakcji zwany fazą poststacjonarną (Ryc. 1).

Czas (s)

Ryc. 1. Skala czasowa reakcji enzymatycznej przebiegającej wedle mechanizmu Michaelisa (schemat 1): k ₊ i = 10⁷ M~^l s"¹, k-i = 10³ s^_1, k _{+ 2} = 10² s**¹, k_2 = 0, [A]o =

= 2xlO-*M,[E]₀ = 10-⁸M (19).

W reakcji enzymatycznej przebiegającej wedle najprostszego, ujętego w schemacie 1 mechanizmu,

E + A=-EA — E+P

K — i

Schemat 1