2906542566

234 K. WOROWSKI, W. ROSZKOWSKA [61

II-3. Inhibitory karboksypeptydaz

W ekstrakcie z bulw ziemniaka odmiany Russet Burbank występuje także inhibitor karboksypeptydazy A i B (46). Inhibitor ten wyizolowano z surowego preparatu otrzymanego poprzednio (5) stosując chromatografię na żelu Sephadex G-75 i fosfocelulozie (47). Uzyskano preparat 275-krot-nie oczyszczony z wydajnością 48%. Masa cząsteczkowa inhibitora karboksypeptydaz wyznaczona na żelu Sephadex G-75 wynosiła 3100, a wyliczona ze składu aminokwasowego 4100—4300 daltonów.

Ziemniaczany inhibitor karboksypeptydaz występuje w dwóch formach molekularnych. Jedna z tych form składa się z 38 a druga z 39 reszt aminokwasowych, w zależności od tego czy w N-końcowym fragmencie struktury występuje reszta glutaminy (48). Poza tą różnicą sekwencje aminokwasowe obu form molekularnych inhibitora karboksypeptydaz są identyczne (Ryc. 3).

A.    Glu-His-Ala-Asp-.....

5    10    15

B.    Glu-GIn-His-Ala-Asp-Pro-lle-Cys-Asn-Lys-Pro-Cys-Lys-Thr-His

20    25    30

-Asp-Asp-Cys-Ser -Gly-Ala-T rp-Phe-Cys-GIn-Ala-Cys-Trp-Asn-Ser-

35

-Ala-Arg-Thr-Cys-Gly-Pro-Tyr-Val-Gly

Ryc. 3. Sekwencja aminokwasów dwóch firm molekularnych ziemniaczanego inhibitora karboksypeptydaz (48).

Różnica dotyczy jedynie obecności lub braku reszty Gin w N-końcowym fragmencie cząsteczki (porównaj sekwencję A i B).

W obu formach molekularnych grupa aminowa N-końcowego kwasu glutaminowego jest zablokowana. Obie formy zawierają sześć reszt cysteiny, które tworzą trzy mostki dwusiarczkowe.

II-4. Inhibitory proteaz komórkowych

Szczególnie interesujące są mało dotychczas poznane, inhibitory ziemniaczane hamujące aktywność proteaz komórkowych. Na obecność inhibitorów tych enzymów w soku ziemniaczanym wskazywały prace Werle i wsp. (49) i innych autorów (21). Opracowano metody oczyszczania ziemniaczanego inhibitora katepsyny D i zbadano jego właściwości fizykochemiczne i biologiczne (11, 50) Inhibitor ten, o masie cząsteczkowej 22 000, hamuje także aktywność trypsyny i chymotrypsyny. Sekwencja siedemnastu N-końcowych aminokwasów tego inhibitora jest następująca:    Glu—Ser—Pro—Leu—Pro—Lys—Pro—Val—Leu—Asp—