2906542585

[5] PARAMETRY KINETYCZNE REAKCJI 123

badaniu zwykłych, niekatalizowanych reakcji chemicznych na reakcje biologiczne napotkały na wiele zasadniczych trudności związanych ze specyfiką tych reakcji, o której niewiele wiedziano w latach kiedy przystępowano do badań enzymologicznych. Wykazanie przez Michaelisa i Menten, że stosując pomiary początkowych szybkości reakcji trudności te w znacznym stopniu można wyeliminować, spowodowało całkowite prawie zarzucenie pierwszej z wymienionych metod badawczych. Wprowadzona przez tych badaczy, obecnie powszechnie stosowana metoda badań kinetycznych polega na przeprowadzaniu w warunkach stanu równowagi dynamicznej pomiarów początkowej szybkości reakcji dla szeregu różnych początkowych stężeń substratu. Wyliczone początkowe szybkości reakcji stanowią następnie podstawę do wyznaczenia podstawowych parametrów kinetycznych reakcji takich jak stała Michaelisa (K_m) i szybkość maksymalna (V), najczęściej w oparciu o różnorodne metody graficzne bazujące na różniczkowej postaci równania szybkości reakcji (równanie

Zaletą badań przeprowadzanych w tych warunkach jest to, że pozwalają one wykluczyć z rozważań komplikujący wpływ jaki na przebieg reakcji wywierać mogą efekty związane z nadmiernym zużyciem się substratu jak i nagromadzaniem się produktu w czasie przebiegu reakcji. Fakt ten, jak również wynikająca z pewnego schematyzmu prostota postępowania przy opracowywaniu wyników, jest główną jak się wydaje przyczyną dużej popularności metody wyznaczania parametrów kinetycznych reakcji opartej o pomiar szybkości początkowych, mimo iż dla wyznaczenia ich wymagana jest niekiedy znaczna liczba pomiarów. Metoda ta obarczona jest jednakże pewnymi wadami, wśród których wymienić należy przede wszystkim to, że w wielu wypadkach dokładne wyliczenie ekstrapolo-

Postęp reakcji wyrażony w procentach zużycia substratu

Ryc. 2. Zależność dokładności obliczeń szybkości początkowej reakcji od stopnia zaawansowania jej przebiegu (3).