[151 PARAMETRY KINETYCZNE REAKCJI 133
kreślonych dla różnych wartości [A]0, spełniające warunek: t = 0, mają współrzędne odpowiednio v0 i v0/[A]0 oraz l/v0 i 1/[A]0. Linie proste poprowadzone przez punkty o tych współrzędnych mają zaś nachylenie odpowiednio — Km i Km/V a przecinają oś rzędnych w punkcie V lub 1/V, a więc analogicznie jak w dwu innych graficznych przedstawieniach liniowej transformacji równania Michaelisa stosowanych w metodzie szybkości początkowej (19, 20, 21, 22).
Rycina 9 przedstawia wykreśloną dla reakcji hydrolizy acetylotyro-zynohydroksyamidu, katalizowanej przez chymotrypsynę zależność ([A]0^-— [A])/t—ln([A]0/[A])/t w której to reakcji jeden z jej produktów (acety-lotyrozyna) jest kompetycyjnym inhibitorem aktywności enzymatycznej (20).
Nie tak rzadko mamy do czynienia z reakcjami enzymatycznymi przebiegającymi z wytworzeniem kilku produktów z których każdy kompe-tycyjnie hamuje aktywność enzymu (Schemat 3):
E + A -.—: E A • E + P1 + P2+ ••• + Pn
*-1
E + P„
K-(n +2)
Schemat 3
Równanie szybkości reakcji ma wtedy postać (20):
n n
(11.15) Vt = Km(l+[A]0 l/KPj)ln([A]0/[A]) + (l-Km^ l/KPj)
j=i j=i
([A]o - [A]),
gdzie KP[, KPj,......, KPo to odpowiednie stałe dysocjacji kompleksów
utworzonych w trakcie odwracalnego wiązania się enzymu z produktami reakcji. W sytuacji tej wyznaczana stała inhibitorowa zdefiniowana jest
n
następująco: 1/KP = V 1/KP.
j = i 1
Mając do czynienia z reakcjami przebiegającymi wedle schematu 3 najczęściej chodzi nam o określenie efektu jaki na przebieg katalizy enzymatycznej wywiera osobno każdy z poszczególnych produktów. Dla dokonania tego Foster i Niemann (20) zalecają przeprowadzanie pomiarów przebiegu reakcji w obecności różnych, określonych stężeń każdego z produktów dodanego do mieszaniny inkubacyjnej przed rozpoczęciem reakcji. Równanie opisujące przebieg reakcji w tych warunkach ma postać:
Yt = (1 -Km/KP)([A]0-[A])+ Km(l +[A]0/Kp + [i]/K,) ln([A]0/[A]),
(11.16)