2910489669

27

Rozmowy

T. Bujrtickiego i A. Romanowskiego) zaznacza Pan, że w tym wypadku nie można ograniczyć się do jednej metody. Czy mógłby Pan powiedzieć coś więcej na ten temat?

—    To temat na dłuższy wywód, a właściwie na panelową dyskusję. W Polsce badania nad strukturami życia literackiego są dobrze rozwinięte, zwłaszcza w „szkole” nieżyjącego już prof. Stefana Żółkiewskiego i jego następców. Metody wypracowane w tym kręgu uczonych z powodzeniem mogą służyć także naszym badaniom. Ale mimo wszystko nie sposób się do nicłi ograniczyć. Moim zdaniem, a pisałem o tym w wstępnej rozprawce przywołanego przez Panią tomu, interpretacje zjawisk literackich zachodzących na pograniczach wymagają bardziej złożonych narzędzi o komparatystycznym charakterze. Zjawiska dwu- (i więcej) języczności, zróżnicowanie języków, wiar, tradycji, stanowią tu obszar do wielopoziomowych porównań, zestawień i kontrastów. Mam nadzieję, że w trakcie szczegółowych badań te metody będą się doskonaliły' i wzbogacały.

Co mógłby Pan powiedzieć o niedawno powstałej Fundacji Krółowej Jadwigi? Kogo ona wspiera ?

—    To szalenie ważna inicjatywa, która powstała dzięki wielkiej dotacji Pruszyńskich, rodziny znakomitego pisarza Ksawerego Pru-szyńskiego; rodziny o korzeniach kresowo--pogranicznych, południowo-wschodnich. Ksawery był wielkim rzecznikiem mniejszości w okresie międzywojennym, a jego rodzina traktuje problematykę powiązań Polski z obszarami pogranicznymi jako znaczące wyzwanie. Założeniem Fundacji jest wspieranie stypendiami młodych przede wszystkim naukowców z krajów' wschodniej i środkowej

Europy, którzy są zainteresowani historią, kulturą czy literaturą polską, a także polską nauką. Z fundacji skorzystało już ponad stu uczonych z Rosji, Litwy, Łotwy, Estonii, Białorusi i innych krajów. Nie ma tu żadnych ograniczeń narodowościowych, nie są konieczne „korzenie” polskie, chociaż rzecz jasna wielu stypendystów może się nimi wykazać. Zasadniczo jednak chodzi o wspieranie naukowego „lobby” polskiego poza granicami Polski. Od tego roku Fundacja rozszerzyła się na organizację studiów dwusemestralnych dla studentów z różnych krajów. Fundacja Królowej Jadwigi jest dla naszej Katedry szczególnie ważna, nie tylko dlatego, że daje nam zajęcia dydaktyczne, ale przede wszystkim dlatego, że pozwala na nawiązywanie różnych i wielostronnych kontaktów. To wielka szansa dla dalszego rozwoju badań „pogranicznych”.

Czy nie sądzi Pan, że stanowczo za mało jest wydanych rozpraw o zasłużonych dła Wilna działaczach kulturalnych, pisarzach, muzykach, malarzach? Czy Pańska Katedra coś w związku z tym planuje?

— Na tak sformułowane pytanie odpowiedź może być jedna: oczywiście, że za mało. Ale robi się już wiele i ciągle powstają jakieś prace i przyczynki o zasłużonych Wilnianach. Co do nas, to pragniemy w ramach naszej wydawniczej serii publikować zapomniane bądź pozostające w rękopisach pamiętniki i wspomnienia. Mogą nam one dostarczyć mnóstwa ciekawego materiału, nie tylko faktograficznego, lecz także ukazującego mentalność, rodzaj emocjonalności i świat wartości autorów.

Dziękuję za rozmowę.

Rozmawiała Halina Stankiewicz