2649164786

Rys. 1. Rozkład obszarów strukturalnych w SWC złącza stali niskostopowej w funkcji temperatury w nawiązaniu do układu równowagi żelazo-węgiel [1    3]

Symbole na rysunku 1 oznaczają odpowiednio [4 -s- 7]:

CGHAZ (z ang. Coarse Grain HAZ) - obszar SWC o strukturze gruboziarnistej

(Tmax— 1150°C),

FGHAZ (z ang. Fine Grain HAZ) - obszar SWC o strukturze drobnoziarnistej, temperatura

powyżej Ac3 (1150 > T,^ > 900°C),

ICH AZ (z ang. lntercritical HAZ) - obszar SWC o strukturze odpowiadającej zakresowi

temperatur Ac3 Aci (900 >    ^ 700°C),

SCHAZ (z ang. Subcritical HAZ) - obszar SWC o strukturze odpowiadającej temperaturom

niższym od Aci (700 > Tmax ^ 600°C).

Podczas spawania wielowarstwowego przy układaniu kolejnych ściegów (lub warstw) spoiny w obszarze SWC zachodzi oddziaływanie kolejnych cykli cieplnych i w rezultacie powstają struktury metalograficzne o zróżnicowanych własnościach mechanicznych (wytrzymałościowych i plastycznych). Ponadto przy spawaniu wielowarstwowym, w niektórych rejonach SWC tworzą się strefy struktur odpuszczonych. Z punktu widzenia własności plastycznych, a zwłaszcza udamości, najbardziej niekorzystnym obszarem SWC jest obszar o strukturze gruboziarnistej CGHAZ. W efekcie wzajemnego nakładania się na siebie kolejnych cykli cieplnych pewne rejony obszaru CGHAZ zostają powtórnie nagrzane do temperatur międzykrytycznych w zakresie pomiędzy Aci a Ac3, i w rezultacie tego po ochłodzeniu utrzymuje się obszar w dalszym ciągu o strukturze gruboziarnistej ICCGHAZ (z ang. Intercritically Reheated Coarse Grained HAZ). Obszar ICCGHAZ wykazuje równie niekorzystne własności plastyczne jak obszar CGHAZ.

W obszarze SWC rzeczywistego złącza spawanego rejony różniące się morfologią struktury oraz własnościami charakteryzują się bardzo małymi szerokościami, rzędu ułamków milimetra co powoduje, że przy badaniu udamości promień karbu nacięty na próbce wynoszący 0,25 mm jest niejednokrotnie większy od szerokości badanej strefy. Dlatego wykorzystanie techniki symulacji jest w takiej sytuacji niezwykle przydatne.

Zastosowanie techniki symulacji do uzyskania w stali różnych obszarów SWC odpowiadających obszarom występującym w rzeczywistym złączu spawanym ma następujące zalety:

70