2918586918

152

KRONIKA, SPRAWOZDANIA

(Kraków 1997), „Prasą lwowską w dwudziestoleciu międzywojennym. Próba bibliografii (Kraków 1999) i inne, gdyż dorobek prasoznawczy J. Jarowieckiego jest imponujący.

Zostały również przywołane najnowsze wydawnictwa, których ukazanie zbiegło się z terminem Konferencji: książkę Grażyny Wrony: „Polskie czasopisma naukowe w latach 1918-1939” (Kraków 2005), Władysława Marka Kolasy „Polska bibliografia prasoznawcza 1996-2001” (Kraków 2005). Omówiono także wcześniej wydane pozycje: W.M. Kolasy „Prasa krakowska w dekadzie przemian 1989-1998. Rynek - polityka - kultura”. (Kraków 2004), Mariusza Jakubka „Prasa krakowska 1795-1918. Bibliografia”. (Kraków 2004), Krzysztofa Woźniakowskiego: „Polskojęzyczna prasa gadzinowa w tzw. Starej Rzeszy (1939-1945)” (Kraków 2001) oraz publikacje innych pracowników Instytutu.

Obrady w sekcjach A i B Czasopiśmiennictwo przebiegały równolegle. Zgłoszono 24 referaty, wygłoszono 21 dotyczących historii prasy i czasopism Krakowa i Lwowa, autorzy trzech nie wzięli udziału w obradach.

Obrady III Sekcji A rozpoczął referat Grażyny G z e 11 i: Redaktorzy lwowskich i krakowskich pism dla ludu w XIX wieku, których razem wydawano 28 (18 w Krakowie i 10 we Lwowie). W referacie omówiono działalność 72 redaktorów z obu miast, ich wiek, pochodzenie społeczne, wykształcenie, zawód i podstawowe miejsce pracy, gdyż dziennikarstwo było zajęciem ubocznym, traktowanym jako misja i działalność społeczna.

Kolejnym referatem było wystąpienie Witalija Te 1 w a k a z Drohobycza, pt. Problematyka ukraińska na łamach kwartalnika Historycznego» (okres lwowski).

W referacie omówiono powstanie i dzieje tego pisma - jego rolę i zadanie w propagowaniu problematyki ukraińskiej w drugiej połowie XIX wieku i w okresie dwudziestolecia międzywojennego, ukraińskiej historiografii oraz stosunków polsko - ukraińskich.

Lucyna Kudła w referacie «Teka» i «Promień)) - czasopisma młodzieży gimnazjalnej autonomicznej Galicji (1867-1918)

przedstawiła historię czasopism młodzieży szkół średnich związanych z mchem narodowym - Teka i socjalistycznym PPS -Promień. Czasopisma te zachęcały do pracy samokształceniowej, polecały literaturę do czytania i dyskusji, podpowiadały tematy działalności kół naukowych i samokształceniowych, organizowały obchody rocznicowe, pochody, propagując hasła niepodległościowe. Działalność tych czasopism osłabła po 1912 roku, kiedy rozwijający się ruch skautingowy i organizacje paramilitarne przyciągnęły do siebie młodzież gimnazjalną.

W drugim dniu konferencji obrady Sekcji Czasopiśmienniczej A rozpoczął referat ks. Andrzeja Kalety: Tematyka i metody popularyzacji książki na łamach «Prze-glądu Powszechnego)) w latach 1884-1918. Miesięcznik Przegląd Powszechny został założony przez Towarzystwo Jezusowe w Krakowie w 1884 roku i wychodził z przerwami do 1982 jako miesięcznik religijny o charakterze ogólno-kulturalnym i społecznym, adresowany do świeckich elit intelektualnych. Referat dotyczył metod popularyzacji nowości wydawniczych, które stały na wysokim poziomie treściowym i typograficznym (wszak w skład redakcji wchodziła Eliza Orzeszkowa).

Problematyki wydawnictw religijnych dotyczyło wystąpienie ks. Wacława Umińskiego: Czasopisma wydawane przez księży Misjonarzy w XIX i XX wieku

w oficynie wydawniczej w Krakowie mieszczącej się przy ulicy Św. Filipa 19. Wydawano w niej periodyki treści religijnej, jak np. Rocznik Obydwóch Zgromadzeń św. Wincentego a Paulo, Rocznik Dzieła Dziecięctwa Pana Jezusa, Rocznik Mariański i inne. W 1988 r. misjonarze wznowili działalność wydawniczą w ramach Instytutu Wydawniczego „Nasza Przeszłość” wydającego pismo pod tym samym tytułem.

Następnie Czesław Michalski wygłosił referat na temat: Krakowsko-lwow-skie czasopisma poświęcone turystyce górskiej do 1939 roku. Pierwszym pismem tego rodzaju był Pamiętnik Towarzystwa Tatrzańskiego wydany w Krakowie przez Galicyjskie Towarzystwo Tatrzańskie. Rocznik ten ukazywał się w latach 1876-1920, wyszły 42 tomy. Reaktywowany w 1992 roku pod nazwą Pamiętnik Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego ukazuje się nadal. W referacie zostały omówione także inne tytuły: Wierchy. Rocznik poświęcony górom