23
media po czterdziestu pięciu latacei
Uzależnienie od programu telewizyjnego można stwierdzić jedynie u 17 proc. widzów. Na odbiór telewizji nie można już patrzeć oczyma badaczy uses & gratification z lat 70. ubiegłego stulecia, którzy widzieli w niej odpowiedź tylko na potrzebą rozrywki. Jak zwraca uwagę Piotr Gaweł, można dziś identyfikować różne potrzeby, które zaspakajają różne typy programów:
- wiadomości - informacji,
- publicystyczne - opinii,
- dokumentalne - wiedzy,
- kryminalno-policyjne - wiedzy o prewencji,
- seriale obyczajowe - identyfikacji z sympatycznymi osobami,
- seriale komediowe - rozrywki,
- teleturnieje - edukacji.
Prowadzi nas to ku fragmentaryzacji telewizji na kanały tematyczne. W Europie ich liczba zwiększa się w okresie między 2000 a 2004 rokiem o 42 proc. (z 820 do 1420). Stanowią one istotną konkurencję dla tradycyjnych stacji narodowych. Tych odbiór kurczy się na rzecz kanałów tematycznych, tak w Europie jak i w Polsce. Gaweł podaje, że wobec obecnie dostępnych 30 stacji polskojęzycznych w tym roku (2006) oczekuje się pojawienia się następnych 10.
Podobne procesy dokonują się w telewizji amerykańskiej.
James G.Webster (Webster, 2005) dokonuje analizy stanu tego medium najpowszechniej odbieranego dziś w świecie. Zwraca on uwagę, że w 1977 trzy wielkie stacje telewizyjne miały 90 proc. widzów w swoimprime-time. Począwszy od roku 1985, następuje regularny coroczny spadek; w 1985 to
- 69,3 proc. a w 2002/3 - 29 proc. Równocześnie dokonywał się wzrost obecności wielu kanałów telewizyjnych w amerykańskich gospodarstwach domowych, które zaczęły odbierać telewizję kablową i satelitarną (od 42 proc. gospodarstw do 82 proc.) A także liczba kanałów dostępnych średnio w takim gospodarstwie wzrasta z 20 do 110. Stacje broadcast mają zasięg od 85 do 96 proc. gospodarstw domowych. Tzw. stacje stare nawet od 95 do 99 proc., a stacje kablowe od 28 do 82 proc..
Ponad 80 proc. amerykańskich gospodarstw ma dostąp do szerszych niż lokalne kanałów. Przeciętny dom amerykański ma zapewniony dostąp do ponad 100 kanałów, na 339 istniejących w 2004 roku.
Z badań wynika, że w przeciętnym gospodarstwie domowym oglądanych jest nie więcej niż 15 kanałów, a w domach o dostępności 200 kanałów stale odbieranych jest tylko 19.
W rezultacie:
1. Nowe środowisko programowe jest bardziej zróżnicowane.
2. To środowisko jest skorelowane z kanałami. A więc dokonuje się wyboru kanału, a nie zaś programu z różnych kanałów.
3. Kanały te są dostępne w różnym stopniu.